فصلنامه شماره 39 (پاییز 1398)

مقدمه:

در صنایع تولیدی، مدیران به‌طور مداوم نیاز به دانستن پاسخ‌ها به سؤالات مختلف دارند مانند آیا این محموله حاوی مواردی است که ما دستور داده بودیم؟ آیا جریان فیزیکی کالاهای من بهینه‌سازی می‌شود؟ آیا من در صورت نیاز به فراخوان و برگشت محصولات اطلاعات موردنیاز رادارم؟

در بیمارستان‌ها و مراکز مراقبت از بیماران، پزشکان و پرستاران باید اطمینان حاصل کنند که بیمار داروی مناسب و درمان درست را دریافت می‌کند. در قفسه‌های سوپرمارکت‌ها و در آشپزخانه خانگی، مصرف‌کنندگان از خودشان سؤال می‌کنند آیا غذا سالم است، آیا محصولات حاوی همان چیزی است که بر روی بسته‌بندی محصول گفته می‌شود. در فروشگاه‌ها و رستوران‌ها، مردم بسیاری از ادیان مذهبی از خود می‌پرسند در تهیه و آماده‌سازی محصولات غذایی که خریداری می‌کنند، به اعتقادات آن‌ها احترام گذاشته می‌شود؟

قابلیت ردیابی می‌تواند پاسخ سؤالاتی مانند این‌ها و بسیاری از سؤالات دیگر را فراهم کند. برخی از اشکال قابلیت ردیابی در حال حاضر یک الزام قانونی در بخش‌های خاصی از صنایع است.

برخی از اشکال قابلیت ردیابی در حال حاضر یک الزام قانونی در بخش‌های خاص صنایع در کانادا ، اتحادیه اروپا و برخی از کشورها در آمریکای لاتین ، آسیا و آفریقا است اما فراتر از قابلیت ردیابی اجباری، بسیاری از صنایع به‌طور داوطلبانه برای بهبود برنامه‌های قابلیت ردیابی را جهت بهره‌وری و کمک به محافظت از برندهایشان و اطمینان از اینکه مواد غذایی ، داروهای آن‌ها ، وسایل پزشکی یا اسباب‌بازی‌ها بی‌خطر هستند به کار می‌گیرند. به‌طور خلاصه: قابلیت ردیابی اکنون بخش مهمی از زنجیره‌تامین است.

اما قابلیت ردیابی زمانی می‌تواند با موفقیت همراه باشد که در سطح بین‌المللی طراحی و اجرا شود. استانداردها می‌توانند به‌عنوان پایه‌ای برای تبادلات شفاف و قابل‌فهم برای هرکسی که در این امر دخالت داشته باشد عمل کنند. به همین علت نیاز به کاربرد استانداردهای GS1 است.

استاندارد ردیابی جهانی GS1

در طول ۳۰ سال گذشته، سازمان GS1 خود را وقف طراحی و اجرای استانداردهای جهانی برای استفاده در زنجیره‌تامین کرده‌ است. استانداردهای GS1 تضمین تبادلات مؤثر بین شرکت‌ها و عمل به‌عنوان راهکارهای اساسی که قابلیت همکاری و ارائه ساختار به بسیاری از صنایع را تسهیل می‌کند.

سازمان GS1 با تکیه‌بر چند دهه تجربه و رهبری، استاندارد جهانی قابلیت ردیابی (GTS) را ایجاد کرده است و آن را به‌عنوان مرجع شناخته‌شده برای شرکت‌هایی که نیاز به هر نوع قابلیت ردیابی دارند تبدیل کرده است.

استاندارد ردیابی جهانی GS1 باعث می‌شود سیستم‌های قابلیت ردیابی مقیاس جهانی ، هم برای سازمان‌های کوچک و هم بزرگ ، در کل زنجیره‌تامین امکان‌پذیر باشد. مهم نیست که چه تعداد شرکت در آن زنجیره مشارکت داشته باشند یا از چه فن‌آوری‌ها (بارکد ، RFID ، EDI ، اینترنت و غیره) برای تبادل اطلاعات خود استفاده می کنند.

استاندارد ردیابی جهانی GS1 یک استاندارد فرآیند تجارت است. این استاندارد در فرایند مدیریت استانداردهای جهانی GS1 (GSMP) جامعه‌ای با بیش از 800 شرکت از آسیا، اروپا و آمریکا، نمایندگی فروشندگان ، تأمین‌کنندگان، سازمان‌های عضو GS1 و ارائه‌دهندگان راه‌حل، در طیف گسترده‌ای از صنایع توسعه‌یافته است.

استاندارد ردیابی جهانی GS1 با سازمان‌های دیگر استانداردهای بین‌المللی مانند استانداردهای ISO ، CIES Global Food طرح ایم (GFSI) ، کنسرسیوم خرده‌فروشی بریتانیا (BRC) Global Food استاندارد، انستیتوی بازاریابی مواد غذایی، GLOBAL GAP یا گواهینامه‌های مختلف برای غذاهای “ارگانیک” رقابت نمی‌کند. در حقیقت سازمان GS1 به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا بتوانند به مطالبات مربوط به ردیابی، با تهیه ابزار برای دستیابی به سطوح موردنظر قابلیت ردیابی پاسخ دهند.

پایه و اساس یک زنجیره‌تامین کارآمدتر، امکان ردیابی و رهگیری کالاها و اطلاعات و پاسخ سریع نیازهای بازار ،کلید اصلی مدیریت موفقیت‌آمیز و کارآمد زنجیره تأمین تدارکات امروز است.

تولیدکنندگان، ارائه‌دهندگان تدارکات و خرده‌فروشان با تعداد زیادی از چالش‌های جدید روبرو هستند مانند فراز و نشیب قیمت هر بشکه نفت، نیاز کار با موجودی‌های کاهش‌یافته ضمن حفظ سطح بالای خدمات.

یک زنجیره تأمین به‌طور فزاینده “متشنج” ، نیاز به تولید سخت‌تر، برنامه‌ریزی، نظارت بر تولید نزدیک‌تر و لجستیک کارآمدتر ، از بالای زنجیره‌تامین تا مصرف‌کننده است. انتظار مصرف‌کنندگان برای کیفیت و ایمنی محصولات افزایش‌یافته است. و تقاضا از قانون‌گذاران برای پاسخ سریع و مؤثر به هر سؤالی در مورد جزییات هر محصول نیز افزایش‌یافته است.

به‌طور خلاصه: کسب‌وکارها نیاز به دسترسی دائم به اطلاعات محصول مهم تجاری در عملیات زنجیره‌تامین و ردیابی و پیگیری محصولاتشان در سطح جهانی نیاز دارند. توانایی که قابلیت دید واقعی را نسبت به کالا فراهم می‌کند. آن‌ها به برنامه‌ها و خدماتی که استاندارد قابلیت ردیابی GS1 Global امکان‌پذیر است نیاز دارند.

GS1 GTS اساس ایجاد یکپارچگی بیشتر سیستم‌هایی که می‌توانند بازده یک زنجیره‌تامین را به حداکثر برسانند، را فراهم می‌کند.

درحالی‌که تولید و توزیع کالاهای باکیفیت نامناسب یا ضعیف را به حداقل می‌رساند. این‌ یک کلید است که فراهم‌کننده خدمات می باشدکه قابلیت دید زنجیره‌تامین را از پذیرش تا توزیع فراهم می‌کند. برنامه‌های قابلیت ردیابی همچنین می‌توانند به رهگیری و ردیابی موارد بسیار زیاد مانند کانتینرهای بزرگ حمل تا بسته‌بندی‌های کوچک کمک کنند. به‌این‌ترتیب، این استانداردها می‌توانند به افزایش امنیت تدارکات و ترافیک گمرکی کمک کنند.

بهبود امنیت غذایی ما

برای کار کردن، سیستم‌های قابلیت ردیابی مواد غذایی لازم است همه‌چیز در هر مرحله از مزرعه تا میز آشپزخانه را بدانند اما با افزایش استفاده از تولید قرارداد در زنجیره‌های تامین جهانی ، ردیابی محصولات غذایی از آغاز تا پایان دشوارتر می‌شود.

استاندارد قابلیت ردیابی GS1 جهانی سیستم‌های قابلیت ردیابی غذا را در مقیاس جهانی امکان‌پذیر می‌سازد. مهم نیست که چند شرکت درگیر این کار هستند و یا اینکه مواد غذایی از چه تعدادی از مرزها در طول زنجیره‌تامین عبور می‌کنند تا به مصرف‌کننده برسند.

ردیابی خصوصاً زمانی که محصولات غذایی نیاز به فراخوان داشته باشند مهم است. استاندارد ردیابی جهانی GS1 نیز می‌تواند در اینجا نقش اساسی را ایفا کند: زیرا بر اساس معیارهای جهانی ساخته‌شده است و می‌تواند دسترسی سریع به اطلاعات دقیق محصول را تضمین کند و فراخوان سریع و جامع محصول را ممکن کند. اما شاید مهم‌تر از آن، استانداردهای GS1 همچنین تضمین کیفیت و کنترل دقیق موجودی را تسهیل می‌کند و از فراخوان و بازگردان غیرضروری محصولات تا حد ممکن جلوگیری ‌کند.

افزایش ایمنی و کیفیت مراقبت از بیمار

بیمارستان‌ها و امکانات مراقبت، محیط‌های بسیار پیچیده‌ای هستند که در آن‌ها باید تمام مدت به‌دقت توجه کرد. اما پزشکان و پرستاران فقط انسان هستند و متأسفانه این بدان معنی است خطاها انجام می‌شود. مثلاً بعضی‌اوقات دوز اشتباه به بیمار داده می‌شود. در بعضی مواقع از داروی اشتباه یا از دستگاه پزشکی اشتباه استفاده‌شده است. در بعضی موارد داروی مناسب با دستگاه مناسب اما برای بیمار اشتباه استفاده می‌شود.

هرروز مردم به دلیل خطاهای دارویی می‌میرند یا معلول می‌شوند. بخش پزشکی در تلاش است تا از بروز بسیاری از این اشتباهات تا حد ممکن جلوگیری کند. ایجاد سیستم ردیابی قابلیت مهمی در تقویت ایمنی و بهبود کیفیت مراقبت بیمار است.

سیستم‌های قابلیت ردیابی مبتنی بر استانداردهای جهانی مانند GS1 Global استانداردهای ردیابی قادر است احراز هویت محصولات دارویی را در طول زنجیره‌تامین بهداشت تصدیق نماید.

مبارزه با جعل

وجود محصولات تقلبی و جعلی یک مشکل جدی است. در سراسر جهان، آزمایشگاه‌های موقتی وجود دارند که به تولید محصولات تقلبی می‌پردازند مانند نوارهای تست قند خون که شرکت‌های تولیدکننده قادر به تشخیص محصول تقلبی از محصول خود نیستند. استاندارد قابلیت ردیابی GS1 برای بهداشت و درمان (GTSH) ساخته‌شده است. استاندارد جهانی ردیابیGS1، می‌تواند به معرفی یک مفهوم شناسایی منحصربه‌فرد برای هر بسته از محصولات پزشکی که در آن سیستم ردیابی و احراز هویت را به‌راحتی امکان‌پذیر می‌سازد کمک کند. با استفاده از این استانداردها ورود جعل کنندگان به زنجیره تأمین بهداشت بسیار سخت‌تر می‌شود و البته تلاش‌های برای جلوگیری از جعل لوازم پزشکی و دارویی در بخش مراقبت‌های بهداشتی ما را در موقعیت عالی برای کمک به صنایعی که محصولات آن‌ها غالباً جعل می‌شوند قرار می‌دهد، مانند لوازم‌آرایشی ، الکترونیک و قطعات خودرو.

بهبود پایداری

پایداری بر تأمین نیازهای امروزی بشر متمرکز است بدون اینکه توانایی نسل‌های آینده در تأمین نیازهای آن‌ها را به خطر اندازد و به‌طورکلی به ظرفیت زیستی کره زمین و تمدن بشری برای همزیستی اشاره دارد بیشتر اوقات، سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان، توجه یک شرکت در زمینه حفاظت از محیط‌زیست به‌عنوان عاملی مهم در تصمیم خرید می‌دانند. دولت‌ها نیز در تلاش برای حمایت از توسعه پایدار هستند. به‌عنوان‌مثال ، دولت انگلستان اهدافی را برای بازیابی 70٪ از زباله‌های بسته‌بندی مصرف‌کننده تعیین کرده است.

اما فراتر از مقررات جدید یا تغییر انتظارات مشتری شواهد فزاینده‌ای مبنی بر اینکه استراتژی‌های پایداری سهامدار، مانند ارزش و تحویل بازده مثبت مالی پایداری به‌سرعت تبدیل به یک استراتژی مهم تجارت است.

خرده‌فروشان و تولیدکنندگان می‌توانند از طریق همکاری ، به‌ویژه در مورد داده‌ها به پایداری مؤثر و کارآمد دست یابند. استاندارد قابلیت ردیابی جهانی GS1 می‌تواند این کار را آسان کند. با داشتن برنامه مبتنی برGS1 GTS ، شرکت‌ها می‌توانند از هدر دادن انرژی اجتناب کنند و به‌راحتی انتخاب‌های درستی برای حمل‌ونقل و تدارکات انجام ‌دهند. آن‌ها می‌تواند مدیریت ضایعات قوی‌تر و ابتکارات بازیافت را راه‌اندازی کند. آن‌ها می‌توانند کنترل بهتری بر تولید و تحویل داشته باشند. آن‌ها می‌توانند از مزایای که قابلیت مشاهده ایجاد می‌کند بهره‌مند شوند.

مراجع:

1. https://www.gs1greece.org/DNLfiles/srvNhelp/traceability_brochure.pdf