فصلنامه شماره 35 (پاییز 1397)

چكيده

اینترنت اشیاء^[1] (IOT) بسیاری از اشیاء، دستگاه‌های هوشمند، ماشین‌آلات، مصرف‌کنندگان، بیماران و خدمات که به‌طور فزاینده‌ای قادر به اتصال با یکدیگر به‌منظور حل مشکلات به روش‌های جدید و مؤثر هستند را دربر می‌گیرد. چشم‌انداز این مفهوم این است که ارتباطات توسعه‌یافته، اتوماسیون، قابل‌رؤیت بودن و دسترسی به خدمات را تسهیل می‌کند. IOT وعده داده است که شرکت‌های تجاری و سازمان‌های دولتی را قادر می‌سازد تا توانایی خود را برای تطبیق محصولات و خدمات با نیازهای فردی افزایش دهند و اطمینان حاصل شود که آن‌ها به‌طور دقیق و مؤثر ارائه ‌شوند.

IOT یک تکنولوژی جدید خاص و منفرد نمی‌باشد، بلکه یک رویکرد برای ادغام فن‌آوری‌های دیجیتال مرتبط با شناسایی، سنجش و مدیریت داده است. به‌کارگیری IOT در صنعت فرصت‌های جدیدی را برای GS1 ایجاد می‌کند، همان‌گونه که به‌وسیله دانش‌های نوینی نظیر صنعت ۴ که به‌عنوان صنعت دیجیتال، تولید هوشمند و یا تولید دیجیتال نیز شناخته می‌شود و استراتژی‌های کسب‌وکار جدید را ترسیم می‌کند کاربرد دارد.

زبان جهانی کسب‌وکار^[2]GS1 دنیای فیزیکی و دیجیتال را به هم مرتبط می‌کند و طرح اولیه IOT را پایه‌ریزی می‌کند. شناسایی منحصربه‌فرد اشیاء، دارایی‌ها، مکان‌ها و غیره، ثبت خودکار داده و اشیاء ایجادشده به‌وسیله بارکدهای GS1 و EPC/RFID موجب ایجاد تعامل‌پذیری می‌شود که این کلید نیازمندی‌های IOT است.

همچنین، به اشتراک‌گذاری قابل‌اطمینان “big data” به‌وسیله استانداردهای GS1 را نیز به همراه دارد. IOT ارتباطات اشیاء که منجر به ایجاد مجموعه داده عظیم می‌شود را هدایت می‌کند. کیفیت داده بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد و استانداردهای GS1 پایه و اساس ایجاد داده صحیح، قابل به اشتراک‌گذاری، قابل‌جست‌وجو و قابل لینک شدن با مشخصات استانداردشده را ایجاد می‌کند.

1. مقدمه

تمركز بنگاه‌ها بر زنجیره‌های تأمین براي كسب مزيت رقابتي از ويژگي خاص دهه‌هاي اخير است. از سوي ديگر پيشرفت‌هاي اخير در فناوری اطلاعات عامل ديگري است كه فضاي کسب‌وکار شركت‌ها را به‌شدت تغيير داده است.‌‌ پتانسيل بالاي تجارت الکترونیکی براي كمك در دستيابي به اهداف زنجیره تأمین كاربرد دارد. مدیریت‌زنجیره‌تامین، به کمک دو عامل تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات توانسته است تأثیر بسیاری بر روی صنایع کشورهای صنعتی بگذارد و افزایش سوددهی و رضایت‌مندی مشتری را موجب گردد. مدیریت‌زنجیره‌تامین تحولات زیادی را در زمینه‌های مختلف اقتصادی، تجاری و تولیدی و غیره موجب شده است. اهمیت مدیریت‌زنجیره‌تامین وقتی بیشتر روشن می‌شود که به تصمیم‌گیری و حساسیت آن اشاره گردد. هر تصمیم در این مدیریت دارای آثار و عواقب مثبت و منفی می‌تواند باشد که متعادل‌سازی آن در هر مقطع از زمان یکی از پیچیده‌ترین امور این نوع مدیریت است.[1]

در حالت کلى، زنجیره‌تامین از دو یا چند سازمان تشکیل مى‌شود که رسماً از یکدیگر جدا هستند و به‌‌وسیله جریان‌هاى مواد، اطلاعات و جریان‌هاى مالى به یکدیگر مربوط مى‌شوند. این سازمان‌ها مى‌توانند بنگاه‌هایى باشند که مواد اولیه، قطعات، محصول نهایى یا خدماتى چون توزیع، عمده‌فروشى و خرده‌فروشى را تولید مى‌کنند. حتى خود مصرف‌کننده نهایى را نیز مى‌توان یکى از این سازمان‌ها در نظر گرفت.

امروزه نقش‌، اهمیت و جایگاه اطلاعات براى همگان بدیهى است‌. گردش مناسب و انتقال صحیح اطلاعات باعث مى‌شود تا فرآیندها مؤثرتر و کاراتر شده و مدیریت آن‌ها آسان‌تر شود. در بحث زنجیره‌تامین، موضوع هماهنگى در فعالیت‌ها، بسیار حائز اهمیت است‌. این نکته در بحث مدیریت اطلاعات در زنجیره‌، مدیریت سیستم‌های اطلاعاتى و انتقال اطلاعات نیز صحت دارد. مدیریت اطلاعات هماهنگ و مناسب میان شرکا باعث خواهد شد تا تأثیرات فزاینده‌اى در سرعت، دقت، کیفیت و جنبه‌هاى دیگر وجود داشته باشد. مدیریت ‌اطلاعات و مجموعه سیستم‌هاى اطلاعاتى زنجیره‌تامین مى‌تواند موجب هماهنگي بیشتر روى بسیارى از تصمیم‌گیرى‌هاى داخلى بخش‌هاى مختلف زنجیره‌تامین شده که این موضوع حاکى از اهمیت بالاى این مؤلفه در مدیریت زنجیره تأمین است‌.

یک تولیدکننده همواره عاملى است که در وسط فرآیند فعالیت اقتصادى قرار دارد. با مدیریت درست زنجیره‌تامین همه عناصر موجود در زنجیره منتفع شده و ضمناً با ارائه کالاي مرغوب و ارزان جامعه را نیز منتفع مى‌کند. یکى از عناصر مهم مدیریت زنجیره تأمین خودکارسازى امر خریدوفروش بین اعضاى زنجیره است. این امر آن‌قدر مهم و حیاتى است که حتى قبل از ظهور اینترنت صنایع خودروسازى و هوافضایى که بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین زنجیره‌هاى تأمین رادارند، خود با صرف هزینه گزاف اقدام به ایجاد شبکه کرده بودند.

براى مدیریت زنجیره تأمین پایدارى زنجیره یک عامل مهم و حیاتى است و معمولاً اشکال پیچیده، کارآمد و پایدار مدیریت زنجیره تأمین تنها در بنگاه‌هاى بزرگ اقتصادى دیده مى‌شود.

همواره در لجستیک و زنجیره‌تامین نمی‌توان گفت كه موضوع مربوط به یک کارکرد و یک بخش باشد، بلکه نیازمند آن است که به‌عنوان عاملی محوری برای رسیدن به موفقیت کل شرکت محسوب شده و مدیریت گردد و به‌این‌ترتیب تغییرات داخلی و خارجی در فعالیت‌های زنجیره تأمین، ممکن است دلیل کافی جهت تجدیدنظر اساسی بعضی شرکت‌ها، در استراتژی کلی شرکت محسوب گردد. [1]

1. اینترنت اشیاء چيست؟

اینترنت اشیاء (IOT) به‌طورکلی به بسیاری از چیزها شامل اشیاء و وسایل محیط پیرامون ما که به شبکه اینترنت متصل شده و توسط اپلیکیشن‌های موجود در تلفن‌های هوشمند و تبلت قابل‌کنترل و مدیریت هستند اشاره دارد. اینترنت اشیاء به زبان ساده، ارتباط سنسورها و دستگاه‌ها با شبکه‌ای که از طریق آن می‌توانند با یکدیگر و با کاربرانشان تعامل داشته باشند گفته می‌شود. این مفهوم می‌تواند به‌سادگی ارتباط یک گوشی هوشمند با تلویزیون یا به پیچیدگی نظارت بر زیرساخت‌های شهری و ترافیک از ماشین لباسشویی و یخچال گرفته تا پوشاک را دربر گیرد؛ این شبکه بسیاری از دستگاه‌های اطراف ما را در برمی‌گیرد.

اتحادیه بین‌المللی مخابرات , اینترنت اشیاء را زیرساختی جهانی برای جامعه اطلاعاتی که بر اساس فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی دارای قابلیت تعامل‌پذیری از پیش موجود و رو به رشد از طریق ارتباط (فیزیکی و مجازی) اشیاء، خدمات پیشرفته‌ای را ممکن می‌سازند تعریف کرده است. طبق رهنمودهای اتحادیه بین‌المللی مخابرات «شی‌ء» در عبارت اینترنت اشیاء یا به یک شی از جهان فیزیکی (اشیای فیزیکی) یا جهان اطلاعات (اشیای مجازی) اشاره دارد که قابلیت شناسایی شدن و یکپارچه گشتن با شبکه‌های ارتباطی را دارد. اینترنت اشیاء این امکان را ایجاد می‌کند تا اشیاء در سراسر زیرساخت‌های شبکه موجود، از راه دور کنترل شوند و همچنین فرصتی برای ادغام مستقیم از جهان فیزیکی به سیستم‌های مبتنی بر کامپیوتر ایجاد کرده است و منجر به بهبود بهره‌وری، دقت و سود اقتصادی و همچنین کاهش دخالت انسان شده است.

کارشناسان تخمین می‌زنند که اینترنت اشیاء تا سال 2020 حدود سی میلیارد شی را تشکیل خواهد داد اما به‌طورمعمول، انتظار می‌رود که اینترنت اشیاء اتصال پیشرفته از دستگاه‌ها، سیستم‌ها و خدماتی که فراتر از ارتباطات ماشین به ماشین است را ارائه کند و انواع پروتکل‌ها، دامنه‌ها و برنامه‌های کاربردی را پوشش ‌دهد. انتظار می‌رود که اتصال این دستگاه‌های تعبیه‌شده (ازجمله اشیای هوشمند) به اتوماسیون در تمامی زمینه‌ها سودآور باشد، درحالی‌که همچنین باعث گسترش برنامه‌های کاربردی پیشرفته‌ای مانند شبکه هوشمند به مناطقی مانند شهرهای هوشمند خواهد بود.[2]

اینترنت اشیاء (IOT) بسیاری از اشیاء، دستگاه‌های هوشمند، ماشین‌آلات، مصرف‌کنندگان، بیماران و خدمات که به طور فزاینده‌ای قادر به اتصال با یکدیگر به‌منظور حل مشکلات به روش‌های جدید و مؤثر هستند را دربر می‌گیرد.

نمودار 1-1- اینترنت اشیاء- مرتبط کننده همه‌چیز

• اینترنت اشیاء یک نگرش، نه یک فنّاوری

اینترنت اشیاء به‌سرعت در حال تبدیل‌شدن به یک واقعیت است. شواهد زیر گواه این قضیه می‌باشد:

• استفاده همه‌روزه از ارتباطات دیجیتالی به‌وسیله صنعت و مصرف‌کنندگان، منجر به ایجاد این انتظار شده است که همه اشیاء به هم مرتبط خواهند شد.
• روند صعودی قابلیت و روند نزولی هزینه میکروکنترلرها و تکنولوژی‌های ارتباطاتی
• ترویج جمع‌آوری داده ابری، پردازش و انتشار پلتفرم‌ها

این تأثیرات برای اجرای سیستم‌ها، دستگاه‌ها و تکنولوژی‌ها در جریان طیف وسیعی از حوزه‌های کاربردی مصرف‌کننده/ خانگی، بازرگانی، صنعت، کشاورزی، پزشکی، حمل‌ونقل و غیره در حال دگرگونی هستند.

هیچ توافق جهانی برای تعریف اینترنت اشیاء وجود ندارد. بسیاری از سازمان‌ها برداشت خود از IOT را ارائه داده‌اند زیرا اینترنت اشیاء بیشتر یک مفهوم است تا یک فنّاوری خاص و سازمان‌های مختلف تمایل دارند تعریفی را از منظر خودشان از آن ارائه دهند. علاوه بر فقدان یک تعریف واحد توافق شده جهانی از اینترنت اشیاء باید توجه داشت که از مفهوم اینترنت اشیاء به تعابیر دیگری نظیر وب اشیاء، وب کالاها، اینترنت اشیاء و یا ابر اشیاء نیز یاد می‌شود. مفاهیمی همچون سیستم فیزیکی سایبر (CPS)، انقلاب صنعتی چهارم ایجادشده توسط چین، ارتباطات ماشین با ماشین (M2M) ارتباط بسیار نزدیکی با اینترنت اشیاء دارند و حتی می‌توان آن‌ها را به‌عنوان جزئی از IOT و یا مکمل‌ IOT در نظر گرفت.

اینترنت اشیاء بر اساس دیجیتال‌سازی مشخصات اشیاء (چیزها)، در دسترس بودن ارتباطات الکترونیکی اشیاء (چیزها) و وجود زیرساخت‌های ارتباطی اینترنت در همه‌جا شکل می‌گیرد. روند روبه‌پیشرفت اینترنت اشیاء در مورد ادغام جهان فیزیکی و دیجیتال بر مصرف‌کنندگان و رفتارهایشان تأثیر زیادی می‌گذارد. گوشی‌های هوشمند همه‌جا در دسترس هستند و به‌عنوان یک رسانه برای مصرف‌کننده جهت اتصال جهان پیرامون به دنیای دیجیتال عمل می‌نمایند.

توانمندسازی مصرف‌کنندگان و شخصی‌سازی مزایایی هستند که اینترنت اشیاء به ارمغان آورده است.

• گستردگی محدوده اینترنت اشیاء

اینترنت اشیاء روندی است که همه بخش‌های تجارت و صنعت را درگیر می‌کند. این موضوع کاربردهای کلیدی در تدارکات و انبارداری به‌ویژه در مواقعی که جابجایی کارتن، جعبه، پالت و کانتینرها با دقت بیشتری پیگیری خواهد شد را دربر می‌گیرد بنابراین قابلیت رؤیت بهتر، قابلیت پیش‌بینی و کار آیی را به همراه دارد. تأثیرات IOT جلوبرنده است اما این پتانسیل را دارد تا به‌صورت رادیکالی مسیر اجرایی شرکت‌ها را تغییر دهد.

• معماری مرجع اینترنت اشیاء

بسیاری از تشکل‌ها کوشش نمودند تا معماری مرجع اینترنت اشیاء را توصیف نمایند. به‌عنوان‌مثال، اینترنت اشیاء (https://www.IOT-a.eu/public) پروژه تحقیقی اصلی کمسیون اروپا برای توسعه یک معماری برای آن بود. در چشم‌انداز آن‌ها پلتفرم‌های مختلف اینترنت اشیاء با یکدیگر ادغام و برای احتیاجات بخش‌ها و جوامع کاربران خاص، بر اساس مدل معماری‌های چند مرجع مشابه طراحی خواهند شد. طرح آن‌ها برای اینترنت اشیاء به‌مثابه یک درخت است که ریشه‌های آن منتخبی از پروتکل‌های ارتباطی و فن‌آوری‌های تجهیزات و برگ‌های این درخت نشان‌دهنده مجموعه‌ای کامل از برنامه‌های کاربردی اینترنت اشیاء است که می‌توانند ساخته شوند. در حقیقت اطلاعات و دانش از ریشه تأمین می‌شود و تنه درخت مدل معماری مرجع است که شامل مجموعه‌ای از مدل‌ها، دستورالعمل‌ها، نظرها، دیدگاه‌ها و گزینه‌های طراحی برای ساخت‌وساز اینترنت اشیاء می‌شود.

اینترنت اشیاء برای یکپارچه کردن اشیاء (چیزهای) متعدد و مختلف به‌طور سازگار مثل سنسورها، شبکه‌ها، ابرها، امنیت، فن‌آوری اطلاعات و موارد دیگر از این قسم است. این فن‌آوری‌های مختلف تا حد زیادی استاندارد هستند، اما به‌طور جداگانه در نظر گرفته‌شده است. معماری مرجع یک‌پایه و اساس ضروری برای یکپارچه‌سازی فن‌آوری‌های مختلف مورد کاربرد در اینترنت اشیاء است.

طرح‌های توسعه معماری مرجع اینترنت اشیاء که توسط تشکل‌های مختلف صورت پذیرفته است به شرح زیر است:

• معماری مرجع اینترنت صنعتی از کنسرسیوم اینترنت صنعتی

https://www.iiconsortium.org/IIRA.htm

• استاندارد P2413، یک چارچوب معماری برای اینترنت اشیاء از IEEE

httpss://standards.ieee.org/develop/project/2413.html

• معماری مرجع اینترنت اشیاء درحال‌توسعه توسط گروه 10 اینترنت اشیاء ISO (ISO/IEC)30141 )(ISO/IECJTC)1(

https://IoT-week.eu/wp content/uploads/2015/06/07-TC-1-WG-10-Introduction.pdf

• ISO/IEC WG7, ISO/IEC 29182 فن‌آوری اطلاعات، شبکه سنسورها: معماری مرجع شبکه‌های سنسور

httpss://en.wikipedia.org/wiki/ISO/IEC_JTC_1/WG_7

ادغام فن‌آوری‌های متعدد در برنامه‌های کاربردی اینترنت اشیاء نیاز به یک همکاری سطح بالا بین اجزای مختلف دارد. این همان فاکتور کلیدی و حیاتی توانمندسازی تکثیر و توسعه کاربردهای اینترنت اشیاء است. مانعی بر سر راه استانداردها وجود ندارد ولی در مقابل استانداردهای زیادی وجود دارند که انتخاب را برای طراحی یک کاربرد اینترنت اشیاء سخت می‌کند. این مشکلات ممکن است به دلیل تلاش SP هایی با نگرش تدافعی برای حفظ بازار و بی‌انگیزه نسبت به تطابق خود با استانداردها و ارائه راه‌حل‌های سازگار، تشدید شود؛ بنابراین خیلی مهم است که کاربران نهایی کاربردهای اینترنت اشیاء، استانداردهای باز و سازگار را در لیست نیازمندی‌های خود جهت پذیرش آن کاربرد قرار دهند.

1. استانداردها و خدمات سیستم GS1، یک کلید توانمند‌سازی اینترنت اشیاء

استانداردهای شناسایی GS1 ابزاری را فراهم می‌سازد تا موجودیت‌های دنیای واقعی شناسایی شوند بنابراین آن‌ها می‌توانند موضوع اطلاعات الکترونیکی که توسط کاربران نهایی ذخیره‌شده و به هم مرتبط می‌شوند، باشند. استانداردهای شناسایی GS1 شناساننده‌هایی یکتا (کلیدهای شناسایی GS1) که ممکن است به‌وسیله سیستم‌های اطلاعاتی برای ارجاع بدون ابهام به یک موجودیت در دنیای واقعی مانند قلم تجاری، واحد لجستیکی، مکان فیزیکی، اسناد، رابط خدماتی و یا سایر موجودیت‌ها مورداستفاده قرار بگیرند.

استانداردهای ضبط GS1، ابزاری برای ضبط خودکار داده‌ها است که با کمک حامل‌های داده که مستقیماً بر روی خودشی الصاق می‌شوند و نقش پلی بین دنیای فیزیکی و جهان اطلاعات الکترونیکی اشیاء را ایفا می‌کنند انجام می‌شود. استانداردهای ضبط خودکار داده GS1 عبارت‌اند از:

• تعریف حامل‌های داده بارکد و RFID که می‌توانند کلیدهای شناسایی GS1 و داده‌های وابسته را حمل نمایند و باید مستقیماً بر روی خود شی الصاق شوند.
• استانداردهایی مخصوص رابط‌های سازگار قرائت گرها، پرینترها و سایر اجزای سخت‌افزارها و نرم‌افزارها که با حامل‌های داده مورد کاربرد در کسب‌وکارها در ارتباطند.

استانداردهای تبادل داده GS1، ابزاری برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات بین طرفین تجاری و به‌صورت داخلی درون یک بنگاه می‌باشد. این استانداردها زمینه‌ای برای تراکنش الکترونیکی و سایر کاربردهای اطلاعاتی به‌صورت شفاف بین دنیای فیزیکی و دیجیتال فراهم می‌کنند. استانداردهای GS1 برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات شامل موارد زیر است:

• تعاریف داده‌های اصلی، داده‌های تراکنشی، داده‌های رویدادی
• ابزاری برای بهینه‌سازی جستجو آنلاین محصول
• استانداردهای ارتباطی برای اشتراک‌گذاری اطلاعات بین شرکای تجاری
• استانداردهای کشف که کمک می‌کنند موقعیت یک شی را در زنجیره تأمین بیابیم
• استانداردهای اعتماد که شرایطی را برای اشتراک‌گذاری اطلاعات از راه امن ایجاد می‌کنند.

لایه اساسی اینترنت اشیاء ارتباط تجهیزات با یکدیگر است. این تجهیزات شامل، قرائت گرهای بارکد و RFID و سنسورها می‌شود که به‌عنوان یک رابط بین شناسه یکتای اشیاء و لایه بعدی از معماری انتقال، ذخیره و تحلیل داده‌ها عمل می‌کنند. نقاط شروع از یک طرف ماشین‌آلات که در حال انجام وظایف در یک زمینه اینترنت اشیاء صنعتی هستند و از طرف دیگر انسان‌ها که به دنبال تجربه راه‌های مؤثر برای انجام کارهایشان هستند.پایگاه‌های داده بزرگ لایه مهم بعدی در معماری هستند. پیدایش راه‌حل‌های مقرون‌به‌صرفه باعث شده است مقدار زیادی از اطلاعات به‌صورت خودکار جمع‌آوری و ضبط، ذخیره، تحلیل، گزینش، جستجو و به اشتراک‌گذاری شوند که بسیار فراتر از ظرفیت پایگاه‌های داده به‌صورت سنتی می‌باشد.لایه بعدی ابزار پشتیبانی تصمیم هستند. بدون خودکارسازی، مقدار عظیم اطلاعات غیرقابل مدیریت و تا حد زیادی غیرقابل استفاده هستند.این مقایسه اساسی بین معماری GS1 و معماری اینترنت اشیاء نشان می‌دهد که استانداردهای GS1 پاسخگویی به نیازهای برنامه‌های کاربردی برای اینترنت اشیاء خواهد بود.

• شناسایی یک کلید است

اجرای هر معماری از اینترنت اشیاء بی‌شک نیاز خواهد داشت که هر شی‌ء بدون خطا در هر صنعت و حوزه‌ای شناسایی شود و داده‌های آن به‌صورت بدون ابهام، سازگار و مقیاس‌پذیر بتوانند تبادل شوند.به دلایل مختلف شناسه‌های مختلفی نیز وجود دارند. به‌طورکلی نیاز به شناسایی را می‌توان به دودسته اصلی تقسیم نمود:

شناسایی اشیاء که به‌صورت منحصربه‌فرد و مداوم جهت شناسایی فیزیکی و مجازی اشیاء مورداستفاده قرار می‌گیرند. کلیدهای شناسایی GS1 به‌طور کامل این نیازها را مرتفع می‌سازد.

شناساننده‌های ارتباطی که مورداستفاده قرار می‌گیرند تا به‌صورت منحصربه‌فردی دستگاه‌ها را در محدوده ارتباطات با دیگر دستگاه‌ها نظیر ارتباطات مبتنی بر اینترنت شناسایی کند. نمونه‌های معمولی نظیر IPV4 و آدرس‌های IPV6 IP.

GS1 به‌عنوان شناساننده اولیه اشیاء مورداستفاده قرار می‌گیرد و با داده ثبت‌شده توسط سنسورها مرتبط می‌شود. به‌عنوان ‌مثال داده‌های رویدادی مرتبط با دارایی‌های برگشت‌پذیر مثل پالت‌ها و یا جعبه‌ها شناسایی‌شده با GS1 می‌توانند در EPCIS با داده‌های سنسور نظیر دما، یا رطوبت مرتبط با دارایی در یک‌لحظه مشخص از زمان ثبت شوند.IPV4 یا IPV6 توانمند ساز بخش‌ ارتباطی فنی این فرآیند خواهند بود.

1. موارد کاربرد IOT

در زیر نمونه‌های مختصری از کاربردهای IOT در حوزه هایی که GS1 در حال کار کردن بر روی آن‌ها است را شرح می‌دهد:

• 1. کالاهای مصرفی و خرده‌فروشی

از طریق IOT محصولات هوشمند بوده و ارتباط بین صنعت و مصرف‌کنندگان تغییر می‌کند. خرده‌فروشان می‌توانند رفتار مصرف‌کنندگان با فروشگاه‌ها و مدت‌زمان واقعی ارتباط بین آن‌ها را مانیتور کنند. این موضوع می‌تواند درک خرده‌فروش از این موضوع که آن‌ها چگونه از محیط استفاده می‌کنند و چه چیزی خریداری می‌کنند را افزایش دهد. این موضوع می‌تواند ورودی سیستم‌های هوشمند مرتبط با مشتری باشد که می‌تواند پیام‌های بازاریابی، کوپن‌ها و یا آ فرهای ویژه‌ای که گروه‌های خاصی از مشتریان را مورد هدف قرار می‌دهد را دنبال کند.IOT یک کلید فعال‌سازی خرده‌فروشی Omni- channel است. زنجیره‌های تأمین و لجستیک با استفاده از داده‌های دستگاه‌های IOT ذخیره‌شده در محصولات، کارخانه‌ها، فروشگاه‌ها، انبارها و ماشین‌های نقلیه همگام‌سازی می‌شوند تا به شرکت‌ها کمک کنند که محصولات را درزمانی که تقاضای مشتری زیاد است تأمین کنند. خرده‌فروشان می‌توانند زمان‌های تحویل کوتاه‌تر، پنجره‌های زمانی تحویل کمتر و انتخاب‌های چندگانه برای آپشنهای تحویل را به مصرف‌کننده ارائه دهند.

• 1. سلامت

IOT این فرصت را ایجاد می‌کند تا صنعت سلامت به سطح بی‌سابقه‌ای از داده‌های بیماران برسد، این داده‌ها را به‌عنوان جزء بحرانی روبه رشد تصمیم‌گیری و تحویل با پتانسیل بالا به‌منظور بهبود درآمد، کاهش هزینه‌ها، افزایش دسترسی به‌سلامت و بهبود تجربه بیمار به کار می‌گیرد. سه حوزه به‌ویژه موقعیت‌های عالی ایجاد می‌نماید:

• برنامه‌ریزی سلامت کوتاه‌مدت: داده زمانی خاص برای یک دوره زمانی محدود به‌منظور سفارشی‌سازی سلامت
• مدیریت بیماری مزمن و مراقبت در خانه: جریان داده پیوسته در راستای مدیریت بهینه مجموعه‌های کمی از موضوعات شناخته‌شده سلامت
• خلق مدارک مرتبط با جمعیت: حجم بالایی از داده به‌منظور درک بهتر این موضوع که چگونه مشخصه‌های سلامت بر روی جمعیت بیماران تأثیر می‌گذارد و راهنمای درکان ارائه می‌دهد.
  1. حمل‌ونقل و لجستیک

IOT نتایج نهایی گسترده‌ای را برای کاربران لجستیک و مشتریان کسب‌وکارشان و مشتریان نهایی به همراه دارد. این مزایا سرتاسر زنجیره ارزش لجستیک شامل عملیات انبارداری، ترابری و تحویل را دربر می‌گیرد. IOT امکان مانیتور کردن وضعیت دارایی‌ها، دسته‌ها و افراد را در زمان واقعی در سرتاسر زنجیره ارزش فراهم می‌آورد. از خودکار کردن فرآیندهای کسب‌وکار به‌منظور حذف دخالت‌های انسانی، بهبود کیفیت و قابلیت پیش‌بینی و هزینه‌های کمتر حمایت می‌کند. روشی که افراد، سیستم‌ها و دارایی‌ها با یکدیگر همکاری دارند و فعالیت‌هایشان را هماهنگ می‌کنند را بهینه می‌کند؛ و نهایتاً این آنالیزها در کل زنجیره ارزش مورداستفاده قرار می‌گیرد تا فرصت‌های بهبود و روش‌های بهتر را شناسایی کند.

• 1. صنایع تکنیکی

IOT به‌عنوان جزئی از صنعت ۴, تغییر فرآیندهای کسب‌وکار با استفاده از CPS (سیستم‌های فیزیکی سایبری) را هدایت می‌کند. CPS ارتباطات، داده فراساختار یافته نظیر اینترنت با ماشین‌ها، ماشین به ماشین و افراد مرتبط مبتنی بر سؤالات ساده نظیر «شما چه کسی هستید؟»، «شما کجا هستید؟»، «مضمون شما چیست؟» منجر به تصمیمات مستقل و کنترل فرآیندهای لجستیکی می‌شود. تعامل‌پذیری با و بین سیستم‌های IOT یک موضوع بحرانی است. بدون آن حداقل ۴۰ درصد از مزایای بالقوه IOT پدیدار نمی‌شود. استانداردهای باز نظیر GS1 روشی برای تکمیل آن است. به‌عنوان‌مثال مدیریت فرآیندهای ریسک/ کیفیت و نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه اجزای بحرانی نیازمند ایمنی بهره‌وری را افزایش خواهد داد و نهایتاً هزینه‌های انسانی و مالی را ذخیره می‌کند.

1. فرصت‌هایی برای استانداردها و خدمات GS1

• شناسایی

GS1 راه‌حل‌هایی را برای شناسایی اشیاء و به هم مرتبط کردن شناساننده‌ها در اینترنت ایجاد می‌کند. به‌عنوان‌مثال شماره قلم کالای تجاری (GTIN) در خرده‌فروشی و صنایع کالاهای مصرف‌کننده به‌منظور شناسایی محصولات، در سلامت به‌منظور شناسایی داروها و تجهیزات پزشکی و در بسیاری دیگر از بخش‌های صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرد، در حمل‌ونقل و لجستیک، کد سریالی حمل‌کننده کالا به‌صورت روبه رشدی به‌عنوان شناساننده جهانی بخش‌ها که نیاز است تا به‌صورت منفرد از لحظه‌ای که حمل می‌شوند تا تحویل آن‌ها به مقصد نهایی ردیابی و رهگیری شوند به کار گرفته می‌شود. پیشرفت IOT نیازمند شناساننده‌های پایداری برای همه‌چیزهایی که نیاز است تا در دسترس باشند و مانیتور شوند، سریال گذاری اقلام، اشیاء و دارایی‌ها در یک بخش اساسی از این استراتژی‌ها است . سیستم شناسایی GS1 به یک روش عمومی طراحی‌شده است که اتصال اشیاء در کاربردهای IOT را امکان‌پذیر و ساده می‌نماید.

• ثبت و ضبط

پورتفولیو حامل داده GS1، هفت بارکد و دو استاندارد RFID را دربرمی گیرد. بسیاری از تکنولوژی‌های ثبت خودکار داده توسعه داده‌شده و استقراریافته‌اند، بسیاری نوظهور هستند مثلاً برخی از ۲۵۰ مشخصات بارکد، استگانوگرافی (پنهان کردن یک پیام محرمانه از طریق یک پیام دستی) شناخته‌شده به‌عنوان علامت دیجیتال، ارتباطات نزدیک میدانی (NFC) که به‌صورت گسترده‌ای در تلفن‌های هوشمند در دسترس است، تکنولوژی‌های فعال یا نیمه فعال RFID در باندهای فرکانسی گوناگون،سنسورها، سیستم‌های مکان‌یابی زمان واقعی. یک ارزیابی پیش فعالانه از تکنولوژی‌های ثبت داده فرصتی را برای GS1 ایجاد خواهد کرد تا راه‌حل‌های مرتبط را در پورتفولیو استانداردها یکپارچه نماید.

• به اشتراک‌گذاری

لایه به اشتراک‌گذاری سیستم GS1 سه‌طبقه را دربر می‌گیرد: کاتالوگ ایجادکننده مشخصات توصیفی اقلام کالا، داده تراکنشی دربرگیرنده تراکنش‌های مبادله شده کسب‌وکار بین دو عضو، قابل‌رؤیت بودن ردیابی داده رویداد اشیاء در زنجیره تأمین. یک مجموعه رو به رشد از کاربردهای IOT منجر به یک تقاضای فزاینده برای در دسترس بودن و به اشتراک‌گذاری داده در همه مکان‌ها خواهد شد. GS1 باید داده مکملی را در نظر بگیرد که تکنیک‌هایی را برای آینده به اشتراک می‌گذارند. به‌عنوان‌مثال پیوند داده‌های اضافی (مثل JSON یا JSON-LD به همراه XML) یا پیوند حمل‌ونقل (مثل HTTP REST، SPARQL) به‌وسیله EPCIS توسعه داده می‌شود.

• خدمات

ارتباط همیشگی رو به افزایش بین اشیاء، افراد و محیط‌هایشان به خدمات پشتیبان نیاز خواهد داشت تا ارزش‌افزوده ایجاد کند نمونه ای از خدمات ارائه شده توسطGS1 در حوزه IOT به شرح ذیل است:

• ID شما چیست؟ مدیریت شناسایی
• ID شما قانونی می‌باشد؟ خدمات صحه‌گذاری
• شما چه کسی هستید؟ کاتالوگ در مورد کلاس‌های اقلام، اقلام سریال گذاری شده، موجودیت‌های قانونی
• کجا می‌توانم در مورد شما اطلاعات به دست آورم؟ خدمات شفاف‌سازی

GS1 به‌صورت ایدهآل به‌عنوان بدنه خنثی قرار داده‌شده است تا این خدمات مرکزی را به‌عنوان جزئی از پلت فرم آتی ایجاد کند تا اعضایش را قادر سازد تا به‌صورت موفقیت‌آمیزی با فرصت‌های روبه رشد IOT روبه‌رو شود.

• آموزش و حمایت

توصیه می‌شود که GS1 پیام‌رسانی را توسعه دهد تا به کاربران کمک کند که شناساننده‌های GS1 را به‌عنوان نیازمندی‌های پایه‌ای کاربردهای موفق IOT و این موضوع که تکنولوژی‌های به اشتراک‌گذاری GS1 قابلیت‌های IOT را افزایش می‌دهند (شامل EPCIS و GDSN) را درک کنند. پروژه‌های پایلوت از طریق شبکه جهانی سازمان‌های عضو GS1 حمایت و ترغیب می‌شوند که یک آزمایشگاه همراه IOT با همکاری کاربران و فراهم‌کنندگان راه‌حل طراحی می‌شود. این موضوع فرصتی ایجاد خواهد کرد تا قابلیت تکنولوژی‌های مختلف IOT را ترسیم کرده و اجرای کاربردهای درخور سناریوهای مختلف کسب‌وکار را شبیه‌سازی کند.

1. نتيجه‌گيري

زبان جهانی کسب‌وکار GS1 که دنیای فیزیکی و دیجیتالی را به هم مرتبط می‌کند فونداسیون IOT را طرح‌ریزی می‌کند. شناسایی منحصربه‌فرد اشیاء، دارایی‌ها، مکان‌ها و غیره. اشیاء و ثبت خودکار داده طراحی‌شده به‌وسیله بارکدهای GS1 و EPC/RFID تعامل‌پذیری را ایجاد کرده و کلید نیازمندی‌های IOT است.

به‌صورت یکپارچه به اشتراک‌گذاری قابل‌اطمینان «داده‌های عظیم» از طریق استانداردهای GS1 امکان‌پذیر است، IOT ارتباط فزاینده اشیاء که منجر به جمع‌آوری داده های گسترده می‌شود را هدایت می‌کند. کیفیت داده بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد و استانداردهای GS1 پایه و اساسی برای استانداردهای صحیح، قابل به اشتراک‌گذاری، قابل‌جست‌وجو و قابل لینک شدن با مشخصات استانداردشده را به همراه دارد.[3]