ماهنامه شماره 25 (مردادماه 1396)

مقدمه

متن به‌منظور مشارکت هرچه بیشتر GS1 ایران در زمینه توسعه، تدوین و اصلاح استانداردهای موجود لازم است سازوکاری برای همکاری با سایر MO ها وجود داشته باشد. این امر از طریق GSMP یا فرآیند مدیریت استانداردهای جهانی میسر است. از این طریق میتوان با عضویت در کارگروههای خاص، به امر توسعه استانداردها مبادرت ورزید.

مقاله فرآیند مدیریت استانداردهای جهانی

فرآیند مدیریت استانداردهای جهانی یا GSMP یك فرآیند باز و شفاف است كه طی آن هر فرد یا شرکتی می‌تواند درخواستی را برای بهبود كارایی زنجیره عرضه خود ارائه نماید. GSMP بر اساس مشاركت شركت‌ها و با گرایش كاربران طراحی‌شده است. یک فرد یا شركت می‌تواند پس از عضویت در GSMP طبق ضوابط این فرآیند نقش فعالی در توسعه و تكمیل راه‌كارهایی برای نیازهای خاص بازرگانی داشته باشد، یا می‌تواند درخواستی را ارائه نماید که طبق روال و فرآیند GMSP پس از تصمیم‌گیری و موافقت، اقدامات متناسب صورت گیرد.

بنابراین این فرآیند شامل دو پارامتر کلی و مرتبط با یکدیگر جهت توسعه استانداردها است، اول مدیریت درخواست‌ها و دوم مدیریت مشارکت و تصمیم‌گیری‌ها. درخواست کاربران به خروجی‌های فرآیند و به مراحل ایجاد آن مرتبط میشود و بحث مشارکت و تصمیم‌گیری‌ها شامل افراد، گروهها، نحوه مشارکت و عضویت آنها می‌شود.

در سازمان GS1، رئیس هیئت‌مدیره سازمان مسئول طرح پیشنهاد‌ها برای هرگونه تغییر در سیاستها و روشهای مربوط به سازمان است. این تغییرات به مقامات نظارتی، مجمع عمومی و هیئت‌مدیره سازمان از طریق کمیته هیئت‌مدیره برای استانداردها پیشنهاد میشود.

خروجی‌ها، نحوه تولید و فرآیند ایجاد

خروجیهای این فرآیند شامل موارد زیر است:

استانداردهای GS1: اسنادی که شرکای تجاری جهت دستیابی به اهداف مشترک و تعاملپذیری، تبعیت از آن را میپذیرند.

راهنماهای GS1: اسناد غیررسمی که سازمانها را در درک و کاربرد استانداردهای GS1 کمک میکنند.

موارد جانبی و تکمیلی: سایر اسنادی است که به درک و نحوه استفاده از استانداردها و دستورالعملهای GS1 کمک میکنند.

خروجیهای فوق توسط یک فرآیند چهار مرحلهای در GSMP ایجاد میشود. این چهار مرحله عبارت‌اند از: راهبردی، الزامات، توسعه و تکمیلی. در هر یک از این چهار مرحله یک خروجی میانی یا نهایی توسط گروه کاری و فرآیند اتفاق آرا ایجادشده که متضمن فرصت مشابه برای اعضای GSMP جهت تائید خروجیها است. استانداردها و دستورالعملهای GS1 در مرحله توسعه و بر اساس خروجیهای میانی در مراحل راهبردی و الزامات ایجاد می‌شوند. هرگونه موارد تکمیلی و جانبی موردنیاز نیز در مرحله تکمیلی فراهم میشوند.

از طرفی، هر خروجی در فرآیند GSMP توسط یک گروه کاری (کارگروه) تولید میشود که نشان‌دهنده موافقت عمومی آن گروه و نهایتاً پس از مرحله رأی‌گیری الکترونیکی نشان‌دهنده موافقت عموم GSMP است. پس از موافقت عمومی در مورد استاندارد یا دستورالعمل مربوطه، نتیجه نهایی توسط هیئت‌مدیره GS1 مصوب و توسط GS1 منتشر و آماده بهره‌برداری توسط کاربران میشود.

یک گروه کاری شامل اعضایی در GSMP است که در مورد خروجی خاصی مانند یک استاندارد خاص GS1 با یکدیگر همکاری میکنند. هر عضوی در GSMP میتواند در هر گروه کاری عضو شود. جهت تضمین و تخصیص تعداد نیروی موردنیاز و تخصص مناسب آنها در تأمین نیاز متقاضیان، عضویت در گروههای کاری به‌طور متناسب و متعادل شکل میگیرد.

فرآیند چهار مرحله‌ای ایجاد خروجیهای GSMP

این فرآیند جهت تضمین درک نیازها و الزامات کاری قبل از اینکه استانداردها، دستورالعملها و مطالب جانبی و حمایت‌کننده توسعه یابند، طراحی میشود. هر مرحله به تکمیل یک یا چند خروجی میانجامد و از طریق یک فرایند مبتنی بر اجماع و به‌صورت درونی و با توافق وسیعتر توسط بازنگری انجمن و رأی‌گیری الکترونیکی ایجاد میشود. جدول زیر شرح عملیات و خروجی مراحل فوق را نشان می‌دهد.

شماره	مرحله	شرح عملیات	خروجی‌ها
1	راهبردی	یک درخواست توسط یک عضو انجمن GSMP وارد سیستم میشود. گروه عملیات GSMP، با ملاحظات و تأییدیه‌های نهایی توسط گروه IESC در مورد امور غیر تعمیراتی و نگهداری، درخواستهای کاری معوقه را در نظر گرفته و یک منشور برای سفارش کار ایجاد میکند. اگر به گروه MSWG نیاز باشد، آن‌ها مطلع میشوند. اکثر کارها در این مرحله توسط گروه عملیات GSMP و با تأییدیه نهایی گروه IESC انجام می‌شود.اطلاعات ارزیابی معیارهای ورود به GSMP که توسط تحویل‌دهنده در درخواست اولیه ارائه‌شده بود پیش‌نویس اولیه پروژه و مورد کاری محسوب میشود.	خروجی‌های درونی:درخواست کار (WR)مورد کاریسفارش‌ها کاری تائید شده (WO)منشور کارگروه
2	تحلیل الزامات	کارگروه، الزامات کاری را برای تأمین نیازهای کاری تحلیل و مستند میکند.	خروجی‌های درونی: سند تحلیل الزامات کاری (BRAD)
3	توسعه سیستم	کارگروه، استاندارد یا دستورالعملی را برای تأمین الزامات توسعه میدهد. جهت انعکاس یافته‌ها در مدت توسعه خروجیها، مورد کاری به‌روزرسانی می‌شود.	خروجی‌های عمومی:استاندارد یا دستورالعمل مصوب، یا یک نسخه مصوب از استاندارد یا دستورالعمل موجود مورد کاری بازبینی‌شده
4	توسعه تکمیلی	کارگروه، موارد توسعه تکمیلی (مانند بیانیه اثر، ارزش پیشنهادی، طرح نقل‌مکان، سؤالات متداول و غیره)	خروجی‌های عمومی:موارد توسعه تکمیلی

اصول کلی GSMP

فرآیند GSMP بر اساس مجموعهای از اصول برای اطمینان از تساوی حق‌وحقوق و پذیرش گسترده بناشده است. این اصول در نمودار زیر به تصویر درآمده است.

باز بودن و شفافیت

فرآیند توسعه استانداردها یک فرآیند باز برای کلیه سازمانها و گروههای آن بوده و برای تمامی مشارکتکنندگان شفاف است.

استانداردهای منطبق با نیاز کاربر

استانداردهای GS1 بر اساس نیازهای کاری ایجادشده و به‌وضوح توسط سازمانهای شرکت‌کننده تفسیر و توضیح داده‌شده است. آنها فقط بر اساس نیازهای ذینفعان جهت اجرای استانداردها حاصله توسعه پیدا میکنند.

ثبات و پایداری

استانداردهای GS1 ثبات و تعامل‌پذیری را بین ذینفعانی که آنان را موردپذیرش قرار دادهاند هدایت و کنترل میکند.

مشارکت ذینفعان

مشارکت در GSMP برای تمام کاربران و ذینفعان سیستم GS1 مانند کاربران نهایی، شرکتهای خدماتی و نمایندگان بین‌المللی GS1 آزاد است. این کاربران از طرف شرکتهایی با ابعاد، صنایع و مکانهای مختلف هستند.

حفاظت از استانداردها

سازمان GS1 مسئول محافظت از استانداردها به نمایندگی از ذینفعان GS1 است. این استانداردها توسط سیاست و خط‌مشی مالکیت معنوی GS1 و برای منفعت تمام ذینفعان GS1 حفاظت میشود.

مدیریت و نظارت

این فرآیند نسبت به گروه مدیریت و نظارت GSMP و هیئت‌مدیره GS1 که شامل کاربران نهایی سیستم GS1 هستند پاسخگو است.

اتفاق آرا و رأی‌گیری

تمام خروجیهای GSMP در فرآیندی که برای جلب نظر همه ذینفعان تلاش می‌کند، توسعه می‌یابد. همه اعضای رأی‌دهنده در مورد تعین و تکلیف خروجیها سهم و صدای یکسانی دارند. زمانی که اتفاق آرا میسر نیست، یک فرآیند رسمی برای ثبت تأییدیه یا عدم تأییدیه راهکارهای نهایی استانداردها وجود دارد. حداقل مشارکت و رأی‌گیری تضمین میکند که نتیجه یک رأی به‌هیچ‌وجه تحت تاثیرهیچ یک از ذینفعان یا گروه‌ها قرار نمیگیرد.

کاربرد جهانی

سعی و تلاش برای پذیرش استانداردهای GS1 در کلیه بخشهای صنایع در سطح جهان صورت میگیرد. اولویت حتی‌المقدور به وجوه اشتراکی در بخشهای مختلف و برای ارتباط آن با شرکتها از هراندازه داده می‌شود.

مواردی که در فرآیند GSMP توسعه پیدا میکنند

استانداردهای GS1

استانداردهای GS1 اسناد و مدارکی هستند که شرکای تجاری جهت دستیابی به اهداف مشترک و تعامل‌پذیرشان به تبعیت از آن موافقت میکنند. این استانداردها مشخصه و عواملی هستند که متضمن تعاملپذیری و ثبات در سراسر زنجیره‌تامین است. استانداردهای GS1 همچنین مشخصات و خصوصیاتی هستند که رفتار یک جزء یا اجزای سیستم را جهت دستیابی به اهداف همکاری و تعاملپذیری تعریف می‌کند. استانداردها شامل توضیحات ارتباطی، یا به تعبیر GS1، عبارات و اصطلاحات ارزشی و معیاری (تجویزی) هستند که اجزای سیستم و عملیات آن را بر اساس تطابق با استانداردها مشخص میکند. یک استاندارد به نحوی تدوین‌شده است که تبعیت از شرح ارتباطی، یک شرط لازم برای کسب اهداف تعامل‌پذیری که استاندارد برایشان طراحی‌شده است، باشد. این استانداردها دارای مراجع ارتباطی با استانداردهای سایر سازمان‌ها (W3C، UNCEFACT، ISO و غیره) نیز هستند. استاندارد GS1 از طرفی میتواند شامل مشخصه‌های ارزشی برای هر ترکیبی از موارد زیر نیز باشد:

استانداردهای دادهها (GTIN-13, EPC) و استانداردهای رابطها (مانند نماد GS1-128)، نسل دوم رابط هوایی برای انتقال دیتا یا (Gen 2 Air Interface). استانداردهای پیام (Pedigree, DESADV) و فرآیندهای تجاری (GDSN) نیز در این گروه قرار داده‌شده‌اند.

استانداردهای GS1 بر اساس نوع محتوای ارتباطی آنها و به‌طورکلی به دو گروه دسته‌بندی می‌شوند: استانداردهای فنی و استانداردهای کاربردی.

استانداردهای فنی

استانداردهای فنی استانداردهایی هستند که مجموعه خاصی از رفتارها را برای یک جزء و مؤلفه سیستم تعریف میکنند. این استانداردها بر روی اینکه یک جزء سیستم «چه» باید باشد یا چه‌کاری را جهت سازگار و منطبق بودن با استانداردها باید انجام دهد متمرکز هستند. استانداردهای فنی میتوانند مسئله خاصی که مورد کاربرد آن است را روشن سازد ولی نوع صنعت یا کاری که باید آن استاندارد را قبول کند را تعیین نمیکند. کاربران خود میتوانند انتخاب کنند که یک جزء را مطابق با یک استاندارد فنی خاص بکار گیرند.

استانداردهای فنی میتوانند به ترتیب زیر دسته‌بندی شوند:

استانداردهای داده‌ها (GTIN-13, EPC) و استانداردهای رابطها (مانند نماد GS1-128)، نسل دوم رابط هوایی برای انتقال دیتا یا(Gen 2 Air Interface). استانداردهای پیام (Pedigree, DESADV) و فرآیندهای تجاری (GDSN) نیز در این گروه قرار داده‌شده‌اند.

استانداردهای داده‌ها

این استانداردها نحوه ترکیب و قواعد، ساختار و ارتباط معنایی دادهها را تعریف میکنند. سازگاری و تطابق با استاندارد داده با ارزیابی یک نمونه یا نمونههای خاصی از داده جهت بررسی پیروی آن از اصطلاحات ارزشی موجود در استاندارد داده به دست میآید.

استانداردهای رابط‌ها

این استانداردها تعامل بین اجزاء سیستم را با تعیین نحوه ترکیب و ارتباط معنایی پیامهایی که بین اجزاء سیستم تبادل میشود مشخص میکنند. سازگاری با استاندارد رابط با بررسی یک جزء خاص سیستم (نرم‌افزار یا سخت‌افزار) برای مشاهده اینکه آیا پیام‌ها به‌درستی تولیدشده‌اند و یا به پیام‌های دریافتی بر اساس اصطلاحات ارزشی در استاندارد رابط پاسخ داده میشود، ارزیابی میگردد. تفاوت میان استاندارد داده و استاندارد رابط همیشه مشخص نیست. شماری از استانداردهای فنی هم شامل مشخصههای داده و هم مشخصههای رابط هستند. به دلیل اینکه دادهها همیشه از طریق یک رابط مبادله می‌شوند، استاندارد رابط تقریباً همیشه شامل یک استاندارد داده است یا به‌طور ارزشی و معیاری به سایر استانداردهای داده منتسب میشود.

استانداردهای کاربردی

استانداردهای کاربردی استانداردی هستند که یک مجموعه خاص از استانداردهای فنی را تعیین کرده که سیستمهای کاربر باید در یک کاربرد کاری خاص با آنان مطابقت داشته باشند. استانداردهای کاربردی راه مناسبی برای کاربران نهایی مختلف فراهم کرده که تفاهم خویش برای پیروی از استانداردهای خاص جهت دستیابی به اهداف تعامل‌پذیری در زمینه یک کاربرد خاص را بیان کنند.

استانداردهای کاربردی، نمونههایی از مشخصات هستند. یک مشخصه یا نمایه استانداردی است که محتوای اصلی آن انحصاراً شامل اشارات به سایر استانداردها به همراه محدودیتهای اصلی استفاده از آنها است. استاندارد کاربردی دارای حالت یک نمایه به همراه بیانیههای حوزههای کاربردی مورداستفاده آن است. یک مشخصه یا نمایه همچنین میتواند یک استاندارد فنی باشد که زیرمجموعه‌ای از یک یا چند استاندارد دیگر را برای اهداف کوچک‌تر تعریف میکند.

دستورالعمل‌های GS1

دستورالعمل‌های GS1 اسنادی هستند که سازمانها را در درک و کاربرد استانداردهای GS1 کمک میکنند. دستورالعمل GS1 شامل مطالبی است که اطلاعات جامع و مفیدی برای اجرای استانداردهای GS1 را فراهم میکند. این دستورالعملها محتوایی فراتر از استانداردهای مرتبط و مندرج در آن ارائه نمیدهند، ولی هدف آن ارائه توضیحات و پیشنهاد‌های بیشتر برای اجرای موفق استانداردها است. مواقعی که انطباق با استانداردهای GS1 برای دستیابی به هدف تعاملپذیری ضروری محسوب میشود، استفاده از این دستورالعملها هرگز موردنیاز نیست. دستورالعملهای GS1 میتوانند هم به‌صورت عمومی (قابل‌استفاده برای انواع مختلف پیاده‌سازی‌ها) و هم مخصوص تعداد محدودی از موارد یا صنایع مورد بهره‌برداری قرار گیرند.

گروه‌های نظارتی و کاری

فرآیند GSMP شامل سه گروه مدیریتی نظارتی است. این گروه‌ها مسئول تضمین صحیح فرآیند چهار مرحله‌ای GMSP جهت اولویت‌بندی اهداف کاری، حل اختلافها و ارائه پیشنهاد‌های برای گروههای کاری هستند. هر گروه مدیریتی نظارتی دارای تعداد مشخص اعضا است که توسط انجمن GSMP و فرآیندی خاص انتخاب میشوند. همان‌طوری که در عکس بالا نشان داده‌شده است، این سه گروه عبارت‌اند از: کمیته هیئت‌مدیره در زمینه استانداردها، کمیته راهبردی تعهدات صنایعو کمیته معماری

گروههای کاری یا کارگروهها تحت نظارت گروه مدیریتی نظارتی هستند و بر اساس کارهای موردنیاز ایجادشده و برخلاف گروه نظارتی یک مجموعه خاص نیست. این کارگروهها مسئول توسعه سیستم GS1 (استانداردها، دستورالعملها و موارد جانبی و تکمیلی) هستند. شرکت در هر گروه کاری برای کلیه اعضا آزاد است. این گروهها دارای تعداد حداقل عضو ولی بدون تعداد حداکثر هستند. این گروهها شامل دو زیرمجموعه میشوند: گروه نگهداری استانداردها و گروه مأموریت خاص.

گروه عملیات GSMP شامل کارمندان GS1 و سایر افرادی است که تسهیلگر عملیات روزمره GSMP و ارائه‌دهنده خدمات به سایر قسمتها هستند.

گروههای مدیریتی نظارتی GSMP

• کمیته هیئت‌مدیره در زمینه استانداردها

گروه BCS هیئت حاکمه این فرآیند است که به هیئت‌مدیره GS1 گزارش میدهد و مسئول تصویب استانداردها و دستورالعملها است. این گروه تبعیت از فرآیندهای مناسب در کلیه فعالیتهای GSMP را مورد تائید قرار داده و در صورت هرگونه مناقشه و اختلاف، آخرین نقطه برای تجدیدنظر و رسیدگی مجدد در نظر گرفته‌شده است. دو گروه دیگر نظارتی تحت اختیار BCS بوده و به آن پاسخگو هستند.

• کمیته راهبردی تعهدات صنایع

هدف این کمیته تائید و اولویت‌بندی امور متقبل شده بر اساس معیارهای ورودی (خصوصاً تعهد صنایع جهت پذیرش خروجیها) است. کمیته IESC همچنین به‌عنوان یک‌نهاد مشاورهای برای گروه BSC عمل میکند.

• گروه معماری

این گروه به‌عنوان یک‌نهاد مشاورهای برای گروه BSC است که مسئولیت اولیه آن توسعه و مستندسازی معماری سیستم GS1 و با توجه به معماری، اطمینان‌بخش یکپارچگی فنی، سازگاری و همکاری مؤثر سیستم GS1 است.

گروههای کاری یا کارگروههای GSMP

کارگروههای GSMP برای تمام اعضای GSMP آزاد بوده و وسیلهای است که توسط آن امور توسعه انجام میشود. این کارگروهها شامل دو زیرمجموعه میشوند: گروه نگهداری استانداردها و گروه مأموریت خاص.

تصمیم برای رسیدگی به درخواستهای کاری توسط یک SMG موجود یا توسط تشکیل یک MSWG جدید در فاز اولیه پروژه (اولین مرحله فرآیند GSMP) بر اساس معیارهای مشخص گرفته میشود. این معیارها همچنین به انتخاب تنظیمات فرآیند در تعین نوع گروه MSWG کمک و راهنمایی میکنند.

گروه نگهداری استانداردها (SMG)

این گروه دارای عمر و مدت‌زمان نامحدود است و مسئول نگهداری و بهبود مستمر استانداردها و دستورالعمل‌های موجود GS1 است. گروه SMG تخصص متداوم و پاسخ سریع به درخواستهای مربوط به تغییرات جزئی را فراهم میکند. این گروه‌ها ممکن است در انجام تجزیه‌وتحلیل ملزومات و همچنین توسعه سیستم (مرحله دوم و سوم از فرآیند چهار مرحلهای GSMP) شرکت کنند. SMG ها با گروه MSWG ارتباط رسمی دارند و کارهای آنها را نیز بازبینی و بررسی می‌کنند و همچنین در اولویتبندی و گروهبندی درخواستهای کاری سهیم هستند. تغییراتی که توسط این گروه انجام میپذیرد شامل تصحیح خطاها (خطاهایی که در استانداردها یا افرادی که آنها را به اجرا درآورده‌اند، تأثیرگذار نیستند)، موارد افزودنی به فهرست کدها و سایر تغییرات جزئی است.

گروه‌های SMG نسبت به فعالیت‌ها و تکنولوژی سازمان GS1 به زیرمجموعه‌های زیر تقسیم می‌شوند:

گروه دقت و صحت دادهها، گروه تبادل الکترونیکی داده، گروه دادههای اصلی جهانی، گروه طبقه‌بندی جهانی محصولات، گروه شناسایی (اقلام، مکانها، موجودیتها)، گروه ردیابی و به اشتراکگذاری وقایع.

گروه مأموریت خاص (MSWG)

این گروه برای انجام یک کار خاص که در منشور گروه مشخص‌شده تشکیل و پس از تکمیل آن منحل میگردد. گروه MSWG برای اقدامات کاری وسیع و دارای محدوده قابل‌توجه ایجاد میشوند. یک MSWG ممکن است به‌منظور انجام تجزیه‌وتحلیل ملزومات (مرحله دوم از فرآیند چهار مرحلهای GSMP)، توسعه استانداردها و دستورالعمل‌ها (مرحله سوم)، یا هر دو در اختیار قرار گیرد. این گروه دارای چهار زیرمجموعه است:

1- گروه توسعه ترکیبی: مسئول تحلیل ملزومات (مرحله دوم فرآیند GSMP) و توسعه استانداردها و/یا دستورالعملها (مرحله سوم فرآیند GSMP)

2- گروه توسعه ملزومات: فقط مسئول تحلیل ملزومات (مرحله دوم فرآیند GSMP)

3- گروه توسعه استاندارد: فقط مسئول توسعه استانداردها (مرحله سوم فرآیند GSMP، زمانی که خروجی یک استاندارد GS1 باشد)

4- گروه توسعه دستورالعملها: فقط مسئول توسعه دستورالعملها (مرحله سوم فرآیند GSMP، زمانی که خروجی یک دستورالعمل GS1 باشد)

گروه‌های MSWG نسبت به فعالیت‌ها و تکنولوژی سازمان GS1 به زیرمجموعه‌های زیر تقسیم میشوند:

• گروه استانداردهای کاربردی برای فرآیند نگهداری، تعمیرات، پیادهسازی ماشین‌آلات صنایع خطوط آهن.
• گروه شناسایی منحصربه‌فرد تجهیزات.
• گروه تبادل اطلاعات گوناگون محصولات مصرفی توسط شبکه جهانی هم‌زمان‌سازی دادهها.
• گروه استانداردهای جهانی ردیابی ، ویرایش 2.
• گروه ارزیابی نماد بارکد به نام DotCode و صنعت چاپ سریع بارکد.
• گروه توسعه دستورالعمل ارائه تصاویر محصولات توسط موبایل به شکل آنلاین.
• گروه پروتکل عملکرد اسکن برچسبها و تگهای RFID

رابطه گروه SMG با گروه MSWG

این دو گروه به‌صورت تعاملی با یکدیگر همکاری دارند. معمولاً گروه MSWG با یک یا چند گروه SMG در زمان تشکیل گروه MSWG ارتباط برقرار میکند. گروه SMG نقش مهمی در ارائه متداوم تخصصهای خاص برای امور MSWG ایفا میکند. امور مربوط به استانداردها و دستورالعملها نسبت به درخواستهای مرتبط با تعمیرات و نگهداری معمول به گروه SMG و امور گستردهتر به گروه MSWG محول میشود. بعضی از اعضای این دو گروه معمولاً عضو گروه دیگر نیز هستند. گروه MSWG باید گزارش‌های کاری خود را در زمانهای مقرر به گروه SMG ارائه دهد. برای مثال، موقعی که یک خروجی توسط MSWG نهایی میشود، این گروه باید آن را به گروه SMG گزارش دهد و اعضای SMG را نیز تشویق به مشارکت در برنامه‌های آینده نماید.

مقایسه گروههای GSMP

همان‌طوری که بیان شد، کلیه کارهای GSMP توسط گروههای مشخصی به نام گروههای GSMP” انجام میشود که شامل دو گروه مدیریتی نظارتی GSMP و کارگروههای GSMP میشود.

گروه مدیریتی نظارتی مسئول تضمین اجرای صحیح فرآیندهای GMSP جهت اولویتبندی اهداف کاری، حل اختلافها و ارائه پیشنهاد‌های برای گروههای کاری هستند.

گروههای کاری یا کارگروهها مسئول توسعه سیستم GS1 (استانداردها، دستورالعمل‌ها و موارد جانبی و تکمیلی) هستند. این کارگروهها شامل گروه نگهداری استانداردها و گروه مأموریت خاص هستند.

	گروه مدیریتی نظارتی	کارگروه
نقش گروه	تضمین اجرای صحیح فرآیندهای GMSPتضمین احترام به اصول معماری و معماریاولویتبندی کارهابرطرف کردن اختلاف‌هاارائه پیشنهاد‌ها به کارگروه‌ها	اجرای امور توسعه سیستم GSMP
تعداد اعضای	ثابت (باکمی تغییر)	نامحدود و دارای حداقل
عضویت	باید عضو GS1 باشد و از طریق انتصاب یا انتخاب برگزیده میشود.	برای هر سازمان مشارکت‌کننده که با معیارهای تعیین‌شده مطابقت دارد آزاد است.
تعداد گروه‌های موجود	بر اساس شمارش گروه مدیریتی ثابت است.	بر اساس فرآیند مشخص تشکیل و انحلال گروه کاری متغیر است.
ارتباط یک فرد، سازمان فرد و گروه	یک فرد نماینده منافع جامعه در یک گروه مدیریتی است، با بهره‌برداری از تجارب سازمان خود و جامعه وسیع ذینفعان که سازمانش بخشی از آن است.	یک فرد نماینده منافع سازمان خود جامعه در یک گروه کاری است، هرچند باید در صورت امکان منافع اجتماعی گسترده‌تری را در نظر بگیرد.

گروه عملیات GSMP شامل کارمندان دفتر مرکزی سازمان GS1 است که در اجرای فرآیند GSMP به گروههای مدیریتی نظارتی کمک میکنند.

رهبری گروهها

هر گروه GSMP شامل اعضای معین زیر است:

قائم‌مقام‌های گروه: شامل دو نفر با حق رأی است که در مسئولیتهای رهبری گروه مشارکت میکنند.

تسهیل‌کننده گروه: کارمندی از سازمان مرکزی GS1 که مسئول امور اداری گروه است.

متخصص موضوعاتGS1: کارمندی از سازمان مرکزی که با استانداردها و دستورالعمل‌های درحال‌توسعه آشنا بوده و از ارتباط آن موارد با سایر سیستمهای GS1 و استراتژی سازمان مرکزی درک کافی داشته باشد.

رابط گروه معماری GS1: یک عضو مشترک در جامعه GSMP و گروه معماری GS1 است. این شخص به‌عنوان یک عضو در کارگروه تمام مفاهیم مربوط به استانداردها و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر و اصول معماری GS1 را به اطلاع کارگروه میرساند.

صرف‌نظر از مقام و موقعیت رهبری گروه، تمام تصمیمات یک گروه GSMP به‌وسیله اجماع صورت گرفته و توسط آرا اعمال میشود و همه اعضای رأی‌گیری گروه مشارکت‌کنندگان در آن گروه یکسان و برابر هستند.

الزامات عضویت در کارگروه‌ها

استانداردها و دستورالعمل‌های GS1 جهت تأمین نیازهای جهانی و بر اساس توافق عام انجمن GSMP ایجاد میشوند. تمام کارگروهها دارای حداقل الزامات برای حق رأی و عضویت در آن هستند. عدم رعایت حداقل الزامات عضویت منجر به اقدامات اصلاحی برای برگرداندن عضویت و یا تغییر مسیر برای انعکاس تغییر در منافع جامعه در حمایت از تلاشهای کاری میشود.

حداقل الزامات فقط یک‌بار برای هر سازمان در نظر گرفته میشود و صرف‌نظر از تعداد نمایندگان سازمانها در مشارکت آنان شامل موارد زیر است:

حداقل تعداد دوازده سازمان باید رأی بدهند. فقط سازمانهای واجد شرایط رأی برای حداقل الزامات در نظر گرفته میشوند.

حداقل توازن نقشهای مختلف مشارکت‌کنندگان باید به دست آید. قواعد توازن برای یک کارگروه به شرح زیر است:

• دو کاربر نهایی (سازمانهای رأی‌دهنده) ازیک‌طرف از ارتباط تجاری مربوطه
• دو کاربر نهایی (سازمانهای رأی‌دهنده) از طرف دیگر ارتباط تجاری مربوطه
• دو نماینده بین‌المللی سازمان GS1 (MO)
• دو شرکت خدماتی و ارائه‌دهنده راه‌حل

حداقل الزامات با انعطاف کافی برای قرار دادن انواع مختلف اقدامات مربوط به استانداردها نسبت به تأمین هدف ایجاد توازن در نظر گرفته‌شده است. برای مثال، اگر اقدام و کاری در سه نقش مختلف تجاری شرکتی تأثیرگذار باشد، آن‌وقت کارگروه باید حداقل دو کاربر نهایی از هر یک از سه نقش را علاوه بر سایر نقشها (مانند نقش در تولیدات و پخش صنایع دارویی) مشخص نماید. در موارد خاص، یک نیاز شفاف برای معرفی یک شرکت خدماتی به‌عنوان قسمتی از قاعده توازن موردنیاز است. برای نمونه، یک کارگروه که مشغول توسعه استاندارد فنی پروتکل رابط هوایی RFID است ممکن است نقش شرکت کاربر را تشخیص ندهد ولی نقش شرکت خدماتی را تشخیص دهد و دیگر اینکه، ممکن است نیاز به دو شرکت مختلف و دو شرکت تأمین‌کننده تگ و دستگاه RFID باشد.

حداقل الزامات مشابه برای مشارکت در یک کارگروه قبل از تشکیل گروه تعیین میشود. چنانچه مشارکت یک گروه از حداقل سطح مورد انتظار آن کاهش یابد، کمیته راهبردی تعهدات صنایع مطلع خواهد شد.

هر کارگروه دو قائم‌مقام (بیش از دو، اگر در منشور کارگروه ذکرشده باشد) را از بین اعضایش انتخاب میکند. حداقل یکی از آنان باید در هر جلسه حضوری یا کنفرانس تلفنی کارگروه حضورداشته باشد.

نحوه سازمان‌دهی GSMP

تمام خروجی‌های GSMP توسط اعضای زیر ایجاد میشوند:

اعضای دارای حق رأی

اعضا GS1 یا اعضای MO های GS1: شرکتها یا سازمانهایی که نسبت به عضویتشان در GS1 یا MO ها دارای ارتباط مناسبی با آنها هستند:

• • کاربران نهایی: شرکتها یا سازمانهایی هستند که از اجزاء سیستم GS1 (خصوصاً از استانداردهای GS1) برای کارهایشان استفاده میکنند.
  • شرکتهای خدماتی یا ارائه‌دهنده راهحل: شرکتها یا سازمانهایی هستند که خدمات مربوط به اجرای سیستم GS1 (خصوصاً استانداردهای GS1) را به کاربران نهایی ارائه میدهند.

سازمانهای عضو GS1 یا MO ها: سازمانهای محلی عضو سازمان GS1 که خدمات GS1 را در کشورهایشان ارائه میدهند. درون فرآیند GSMP، سازمانهای MO نماینده کاربران نهایی و شرکتهای خدماتی هستند که به دلایلی مانند زبان یا منطقه جغرافیایی مایل به شراکت مستقیم در GSMP نیستند.

اعضای بدون حق رأی

سازمان مرکزی GS1: این سازمان به‌عنوان تسهیلگر و ارائه‌دهنده خدمات تخصصی به گروههای کاری و مدیریتی فعال است.

اعضای بدون حق رأی GSMP: سازمانی که عضو GS1 یا MO نیست ولی میخواهد در GSMP شرکت نماید. این سازمان نمیتواند در اعلام نظریه و رأی‌گیری شرکت نماید. تمام خروجی‌های GSMP توسط کارگروههای آن ایجادشده و توسط اعضای دارای حق رأی جامعه GSMP نسبت به آنان رأی‌گیری میشود.

نحوه مشارکت و عضویت در GSMP

(*) به‌غیراز اعضای بدون حق رأی

(**) مشارکت‌کنندگان غیرمستقیم می‌توانند توسط MO هایشان مشارکت کنند. گاهی خروجی از یک سازمان صنعتی تجاری توسط کارگروه GSMP درخواست میشود.

(***) گاهی یک کارگروه GSMP از عموم مردم درخواست نظریه میکند.

مشارکت‌کنندگان مستقیم در GSMP به امور جاری دسترسی داشته و در تولید خروجیها مشارکت دارند. تمام مشارکت‌کنندگان مستقیم باید خط‌مشی و سیاست مالکیت معنوی GSMP را امضا نمایند. نقش و وظایف مشارکتکنندگان مستقیم شامل موارد زیر می‌شود:

عضو علاقه‌مند، مصمم و متعهد به همکاری در کارگروه: سازمانی که سند خط‌مشی و سیاست مالکیت معنوی GSMP و سند تمایل تصمیم و تعهد به همکاری در ارتباط با یک کارگروه خاص GSMP را امضا کند، میتواند در کلیه مراحل کار از اولین تا آخرین مرحله و رأی‌گیری شرکت نماید. اجماع و رضایت اعضای مصمم به همکاری در کارگروه برای نهایی کردن خروجیها جهت بررسی و رأی‌گیری الکترونیکی جامعه GSMP موردنیاز است.

عضو بدون حق رأی کارگروه: سازمان غیر عضو GS1 یا غیر عضو MO ها میتواند سند خط‌مشی و سیاست مالکیت معنوی GSMP و سند تمایل و تصمیم و تعهد به همکاری در ارتباط با یک کارگروه خاص GSMP را امضا کند، ولی نمیتواند نظریه نهایی را ارائه یا در رأی‌گیری شرکت کند. حداقلهای عضویت در کارگروه در مورد آنها در نظر گرفته نمیشود.

عضو جامعه GSMP: سازمانی که خط‌مشی و سیاست مالکیت معنوی GSMP را امضا کند یک عضو جامعه محسوب میشود. در زمان بررسیهای کلی جامعه GSMP، عضو دارای حق رأی جامعه فرصت بررسی و اظهارنظر در مورد یک خروجی را صرف‌نظر از اینکه مصمم به همکاری در آن کارگروه باشد را دارد. پس از هرگونه اصلاحیه ناشی از بررسیهای کلی جامعه، رضایت و اجماع جامعه توسط یک رأی‌گیری الکترونیکی از تمام اعضای دارای حق رأی جامعه کسب خواهد شد.

هر سازمانی میتواند به عضویت جامعه GSMP درآمده و یا مصمم به همکاری در هر کارگروه آن شود. یک سازمان می‌تواند هر تعداد نماینده‌ای را به جلسات اعزام نماید ولی هر سازمان فقط دارای یک رأی است. مشارکت‌کنندگان غیرمستقیم به امور جاری دسترسی نداشته و دارای حق رأی در هیچ مرحله‌ای نیستند، ولی آنها میتوانند خروجیهای خود را تحت شرایط خاص به کارگروه GSMP ارائه دهند. مشارکت‌کنندگان غیرمستقیم شامل افراد زیر می‌شوند:

• کاربران نهایی و شرکتهای خدماتی (به‌غیراز مشارکت‌کنندگان مستقیم) که نمایندگی آنها توسط MO هایشان صورت میگیرد. سازمان MO به عضویت کارگروه درآمده و هرگونه سهم و بخش غیرمستقیم مشارکت‌کنندگان و هر دانش یا نظریه‌ای که از آنها کسب نموده را انتقال خواهد داد. سازمان MO باید نمایندگی هر مشارکت‌کننده غیرمستقیم را بدین‌وسیله مشخص کند.
• اعضای سازمانهای صنعتی تجاری، نهادهای قانونگذاری، یا سایر نهادهایی که خروجی‌شان توسط کارگروه GSMP درخواست میشود (به‌غیراز آنهایی که به‌عنوان مشارکت‌کنندگان مستقیم عضو میشوند).
• در بعضی مواقع، یک کارگروه خروجی‌ای را قبل از رأی‌گیری الکترونیکی برای نظرات عموم اعلان میکند که در این صورت، هر عضوی میتواند نظر خود را در این مرحله اعلان کند.

درحالی‌که مشارکت‌کنندگان غیرمستقیم سیاست مالکیت معنوی GS1 را امضا نمیکنند، هرگونه سهم آن‌ها باید با یک فرم امضاشده با مالکیت معنوی GS1 همراه باشد. آنها در مقایسه با اعضای کارگروه دسترسی محدودی به امور جاری دارند، مگر اینکه یک سند خاص سیاست مالکیت معنوی MO را امضا کنند که حقوق دسترسی مشابه ای را مانند سیاست مالکیت معنوی GS1 تأمین کند.

مشارکت مستقیم در کارگروهها

بیشتر امور مربوط به ایجاد استانداردها و دستورالعمل‌های GS1 توسط مشارکتکنندگان مستقیم در کارگروههای GSMP انجام میشود. کلیه مشارکتکنندگان مستقیم باید سند خط‌مشی و سیاست مالکیت معنوی GSMP و سند تمایل تصمیم و تعهد به همکاری در ارتباط با آن کارگروه خاص GSMP را امضا کنند. این کار حق کامل دسترسی به امور جاری گروه را به مشارکتکنندگان مستقیم جهت شرکت و تهیه پیش‌نویس خروجیها در جلسات کارگروه و برای رأی‌گیری در نهایی کردن خروجیها جهت بررسی و رأی‌گیری الکترونیک (غیر از اعضای بدون حق رأی)، اعطاء میکند.

انتظار میرود مشارکتکنندگان مستقیم نسبت به شرکت خود به‌طور منظم در گروههای کاریشان جهت انجام سریع امور متعهد شوند. نوع مشترک مستقیم نسبت به سهم اعضای در گروه‌بندی‌های زیر مشخص‌شده است:

• عضو معین کارگروه: یک نماینده شرکت عضو متمایل، مصمم و متعهد به همکاری در کارگروه که به‌طور مستقیم در جلسات عادی کارگروه که توسط سازمان مرکزی GS1 تشکیل‌شده شرکت میکند. در تعدادی از کارگروهها انتظار میرود که اعضای معین کارگروه در کلیه جلسات، با توجه به بعضی شرایط اجتناب‌ناپذیر، شرکت کنند.
• عضو عمومی کارگروه: یک نماینده شرکت عضو متمایل، مصمم و متعهد به همکاری در کارگروه که به‌طور مستقیم در جلسات عادی کارگروه که توسط سازمان عضو GS1 یا MO به زبان و زمان محلی تشکیل‌شده شرکت میکند. نماینده MO به همراه اعضای معین کارگروه که تصمیم به شرکت در جلسات عمومی کارگروه گرفته‌اند مسئول تضمین ترکیب و متحد ساختن خروجی اعضای عمومی با امور اعضای معین هستند.
• عضو کارگروه بدون حق رأی: یک سازمانی که عضو GS1 یا MO نیست و نماینده‌ای به جلسات کارگروه اعزام میکند، نمیتواند نظریه رسمی اعلان یا در رأی‌گیری شرکت کند. درعین‌حال، اعضای بدون حق رأی سند خط‌مشی و سیاست مالکیت معنوی GSMP و سند تمایل تصمیم تعهد به همکاری در ارتباط با آن کارگروه خاص GSMP را امضا میکنند.

حق‌وحقوق و مسئولیتهای عضویت در کارگروهها

عضویت در کارگروهها برای کلیه MO ها، اعضای MO ها، شرکتهای تائید شده GDSN Data Pool و افرادی که دارای ضوابط عضویت هستند آزاد است. هرچند، این عضویت مشروط به سیاستها و خط‌مشی مشارکت بوده و همچنین تمام اعضای گروههای GSMP مشمول رعایت قوانین زیر هستند:

ملاحظات ضد انحصارگری و ضد اعتماد:

تمام اعضای GSMP مشمول ملاحظات ضد انحصاری GS1 هستند که رفتار غیرمجاز و غیرقانونی را بر اساس مقررات ضد انحصاری تعیین میکند. هر جلسه گروهی GSMP شامل خواندن ملاحظات ضد انحصاری در ابتدای صورت‌جلسه است.

نظام‌نامه اخلاقی:

تمام اعضای GSMP مشمول نظام‌نامه اخلاقی GS1 هستند که رفتار غیرمجاز و غیرقانونی را به دلیل تأثیر منفی آن در کارگروه تعیین میکند. هر جلسه گروهی GSMP شامل یادآوری نظام‌نامه اخلاقی در ابتدای صورت‌جلسه است.

چارچوب مالکیت معنوی:

چارچوب مالکیت معنوی برای ترویج استانداردهایی طراحی‌شده است که با ایجاد مالکیت معنوی به‌عنوان یک امر موردنیاز برای پیاده‌سازی استانداردهای موجود بر اساس مبانی غیر تبعیض‌آمیز و حق امتیاز آزاد و رایگان، موانع کمتری برای پذیرش توسط شرکتهای کاربر و شرکتهای خدماتی داشته باشد. بر اساس فرآیند GSMP، این چارچوب دارای اجزاء زیر است:

• خط‌مشی و سیاست مالکیت معنوی: قرارداد امضاشده توسط یک سازمان مشارکتکنندهای است که یک چارچوب قانونی را برای صدور مجوز مالکیت معنوی که متعلق به سازمان است ایجاد کرده که موردنیاز اجرای استانداردهایی است که سازمان در توسعه آن‌ها شرکت کرده است. امضای IP Policy یک پیش‌شرط برای شرکتهای فعال در GSMP است. مقررات این آییننامه تنها با امضای یک یا چند سند دیگر که بخشی از چارچوب آیین‌نامه هستند، عملی میشوند.

این قرارداد باید پس از ایجاد یک اکانت در سایت همکاری و تبادل‌نظر به نام GS1 Community Room به‌صورت آنلاین در لینک مربوطه امضا شود.

• تمایل تصمیم و تعهد به همکاری در یک کارگروه: سازمان مشارکت‌کننده‌ای که قرارداد IP Policy را امضا کرده میتواند نسبت به سیاست مرتبط با یک کارگروه خاص ابراز «تمایل، تصمیم و تعهد به همکاری» کند. در انجام این کار، سازمان مشارکت‌کننده حق دسترسی به امور جاری کارگروه را به دست آورده و به عضویت آن درمی‌آید و در عوض سازمان به شرایط IP Policy نسبت به استانداردهایی که توسط آن کارگروه توسعه‌یافته متعهد میشود.

این نمونه سازمانها میتوانند نسبت به همکاری‌شان با یک کارگروه خاص (گروه نگهداری استانداردها یا گروه مأموریت خاص) از دو راه اقدام نمایند:

1- تمایل، تصمیم و تعهد صریح: سازمانها با امضای تفاهم‌نامه مرتبط، به تعهد در یک کارگروه خاص درمی‌آیند.

2- تمایل، تصمیم و تعهد خودکار: با امضای این تفاهم‌نامه، نماینده سازمان میتواند به عضویت تمام گروه‌های جاری و آتی GSMP درآید (مگر عدم تمایل تصمیم و تعهد خود به یک کارگروه خاصی را اعلام کرده باشد). این سازمانها میتوانند در هرلحظه از تعهد خود نسبت به یک کارگروه خاص خارج شوند (opt-out). سازمانی که تفاهم‌نامه opt-in مرتبط به یک کارگروه خاص را امضا کرده ولی نمیخواهد با گروه جدیدی تفاهم‌نامه opt-in امضا کند، باید قبل از تشکیل جلسه اول آن گروه از تعهد خود نسبت به آن گروه خارج شود. این تفاهم‌نامه‌ها نیز باید به‌صورت آنلاین در لینک‌های مربوطه کارگروه امضا شوند.

نماینده سازمانی که به عضویت یک کارگروه خاص درآمده باشد، به Community Room و امور جاری خاص آن گروه دسترسی خواهد داشت. سازمانی که به کارگروهی تعهد نداده باشد، به Community Room آن گروه دسترسی نداشته و نمیتواند در جلسات آن شرکت کند. آن سازمان درعین‌حال میتواند در بررسی و بازبینیها و رأی‌گیری الکترونیکی (به‌شرط اینکه عضو رأی‌دهنده باشد) خروجی‌های کارگروه شرکت کند.

• بیانیه مشارکت: سازمان مشارکت‌کننده‌ای که قرارداد IP Policy را امضا کرده ولی مصمم و متعهد به همکاری در کارگروهی نشده میتواند در بازبینی نسخه پیش‌نویسی که توسط آن کارگروه ایجادشده شرکت کند (ولی دسترسی به امور جاری کارگروه ندارد). سازمان مذکور میتواند با تکمیل فرم بیانیه مشارکت نظریه خود را به کارگروه اعلان کند.
• بیانیه مالکیت معنوی: پیش از تصویب یک استاندارد، از سازمانهایی که IP Policy را امضا کرده‌اند سؤال میشود که آیا میخواهند حقوق IP Policy خود را در معافیت مالکیت معنوی خاص از شرایط مجوز حق امتیاز آزاد و رایگان که در IP Policy بیان‌شده استفاده کنند یا خیر. در این صورت سازمانها میتوانند با ارائه یک فرم بیانیه مالکیت معنوی از این حقوق خود استفاده کنند.

خلاصه روند عضویت در کارگروهها:

1- ابتدا ایمیل GS1 ی تهیه نمایید. اگر در حال حاضر این ایمیل رادارید به بند 2 بروید.

2- با رفتن به آدرس https://xchange.gs1.org/Pages/Landing.aspx?Source=https://xchange.gs1.org/ وارد حساب کاربری خود شوید.

سپس با کلیک بر روی نام کاربری خود و زدن لینک My Profile وارد تنظیمات آن شوید.

در صفحه‌ای که باز میشود بر روی لینک My Access کلیک کنید.

در صفحه‌ای که باز میشود باید بر روی دکمههای Request Access مربوط به دو گزینه community room و work request کلیک نمایید. درخواست دوم فوراً پذیرفته‌شده ولی درخواست اول پس از بررسی و پس از چند روز (4 روز تا یک هفته) پذیرفته میشود. در شکل زیر درخواست‌های تائید شده را مشاهده میکنید.

زمانی که با درخواست شما موافقت شد حالا میتوانید برای عضویت در کارگروهها اقدام کنید.

3- امضای IP Policy:

با رفتن به آدرس httpss://www.gs1.org/ip-who-signs و کلیک بر روی لینک GS1 IP Policy میتوانید IP Policy را مطالعه و امضا کنید.

4- امضای opts-in:

با رفتن به آدرس httpss://www.gs1.org/ip-who-signs و کلیک بر روی Work Group Opt-in Agreements (choose from list and eSign) می‌توانید وارد صفحه کارگروهها شوید. با انتخاب هر کارگروه باید opts-in مربوط به آن را امضا کنید تا بتوانید وارد آن شوید.

پس‌ازاین مرحله شما قادر به همکاری در کارگروهها خواهید بود. این گام‌ها به‌صورت انگلیسی در سایت GS1 در آدرس httpss://www.gs1.org/standards-development/get-involved توضیح داده‌شده‌اند.

نتیجه‌گیری

با توجه به توسعه روزافزون استانداردهای GS1 و گسترش استفاده از آنها، برای اینکه بتوانیم هرچه بیشتر استانداردهایی مطابق با نیاز و فرهنگ کشورمان داشته باشیم، باید بتوانیم سهمی در ایجاد، توسعه یا اصلاح این استانداردها داشته باشیم و تعامل خود را به دیگر MO ها افزایش دهیم. GSMP این فرصت را برای ما فراهم میکند تا با شرکت در کارگروههای مختلف توسعه استانداردها، در این زمینه گام برداریم.