ماهنامه شماره 21 (ارديبهشت ماه 1396)
مقدمه
ازنقطه‌نظر تجارت، طیف وسیعی از الزامات نظارتی مرتبط با واردات، حمل‌ونقل، امنیت کالا و صادرات وجود دارد. به‌عنوان‌مثال برای واردکننده پیچیدگی در فهمیدن این است که چگونه کالا را به کشور وارد کند، چگونه ورود کالا را توسط سازمان گمرک شفاف سازد و همچنین چگونه از زمان ورود کالا به کشور مطلع شود.
برای صادرکننده پیچیدگی در فهمیدن این موضوع است که چه نیازمندیهایی در کشورهای واردکننده وجود دارد و چگونه بایستی با این نیازها روبرو شد. همچنین نظارت‌ها و نیازهای متنوعی به‌تنهایی برای واردات وجود دارد. شرکت‌ها نیاز دارند اطلاعات دقیق و صحیح در مورد کالاها برای دولتها فراهم آورند. این اطلاعات فقط در مورد نوع و طبقه کالا نیست بلکه در مورد سفر کالا در سرتاسر زنجیره‌تامین است که کالا از کجا می‌آید، چگونه، توسط چه کسی و در چه زمانی حمل می‌شود و سایر اطلاعات اضافی موردنیاز از قبیل نکات ایمنی چیست.
از این منظر برای شفاف‌سازی و برای اطمینان از اینکه شرکت‌ها تمام اطلاعات، اعلامیه‌ها و مدیریت مستندات موردنیاز ردیابی و بازرسی را در اختیار داشته باشند دولتها به دریافت، مراقبت و صحه‌گذاری اطلاعات کالا از طریق انطباق با قوانین نیاز دارند. گمرک میتواند تصمیماتی سریع در مورد اینکه کجا و چه زمان توجه خود را متمرکز کند بگیرد.
شرکت‌ها نیز باید از تمامی معیارهای ساده‌سازی تجارت که ممکن است برای آن‌ها سودددهی داشته باشند، به‌عنوان‌مثال اپراتور اقتصادی مجاز یا برنامه تجارت ایمن، مطلع باشند. تحت این برنامه‌ها، شرکت‌های محلی که با استانداردهای امنیتی از پیش تعیین‌شده برخوردار می‌شوند، معتبر خواهند بود و از تسهیل متناسب گمرک بهره می‌برند. این برنامه اشتراکی میتواند توسط بنگاه‌دارانی مثل تولیدکننده‌ها، اپراتورها، حاملان و تعداد بیشتری واردکننده، صادرکننده درگیر در زنجیره‌تامین بین‌المللی باشد.
مدیریت فرآیندهای مرزی چیست؟
ساده‌سازی تجارت شامل تمام معیارهایی برای بهبود نظارتی است که بدنه دولتها و تاجران در مرزهای بین‌المللی با آن مواجه هستند؛ که این موضوع بیانگر ساده‌سازی، هماهنگ‌سازی و استانداردسازی فرآیند تجارت بین‌المللی است. در سال 2013 WTO یکی از بزرگ‌ترین تغییرات را از زمان تأسیس آن در سال 1995 که یک توافق‌نامه برای ساده‌سازی تجارت بود عملیاتی کرد.
این توافق‌نامه به‌صورت اجباری به 3/2 (دوسوم) اعضای WTO که به‌صورت رسمی آن را قبول کردند اعمال شد. وجود اجبار در این توافق‌نامه، تأثیر بزرگی بروی فرآیندهای تجاری بهبودیافته گذاشت.
با اجرایی شدن این توافق‌نامه، بازرگانی بین‌الملل روی موعدهای تحویل در لحظه JIT کار میکند و تمامی بازیگران زنجیره‌تامین میتوانند مزایای قابل‌توجهی از فرآیندهای مرزی کاراتر و مؤثرتر به دست آورند.
چالشهای پیش رو در مرزها
اغلب کالاها بیشتر از یک مرز عبور خواهند کرد. حاکمیت ملی به‌سوی پروتکلهای محلی، ملی و حتی جهانی در حال تغییر است. با رشد تجارت الکترونیک مرزهای فیزیکی با نیاز به انواع مختلف کنترل‌های نظارتی به مرزهای مجازی در حال تغییر هستند.
خرید اینترنتی فرامرزی موجب شده است تا حجم محمولههای کوچک برای جا‌به‌جایی در جهان، پیچیدگی مضاعفی به نقش مدیریت مرزی اضافه کند.
واقعیتهای اقتصادی، صنایع و دولتها را به‌منظور جستجوی کاراییهای جدید در زنجیره‌تامین جهانی به حرکت درمی‌آورند. از جانب دولتها انتظار می‌رود جهت امنیت بهتر و انطباقهای نظارتی اقدام مؤثری نمایند.
کارایی بیشتر، سهولت بهتر و امنیت بیشتر، این سه میتوانند مثل اهداف متناقض برای سازمان‌های گمرکی باشند، خصوصاً با رشد حجم تجارت جهانی.
تجارتهای جهانی و زنجیره‌های تأمینشان با توزیع‌های در لحظه، سطوح پایین موجودی و حمل‌ونقل پایدار برای حرکت کالاها درمیان مرزها تحت‌فشارند.
درنتیجه کشورها همچنان با چالشی مشترک روبرو بوده و هستند:
حرکت کالاها تسهیل شود، درحالی‌که از امنیت مرزها نیز محافظت گردد و به‌طور هم‌زمان دولتها از مسئولیت خود در قبال کمینه‌سازی هزینه‌های که شرکت‌ها در تجارتهای بین‌المللی با آن روبرو می‌شوند آگاه باشند. به‌عبارت‌دیگر از تعادل درست بین مرزهای باز و تحت کنترل اطمینان داشته باشند.
نقش GS1 در مرزها
GS1 تقریباً چهل سال تجربه در زمینه کار با صنایع به‌منظور استاندارد کردن فرآیندهای کلیدی زنجیره‌تامین دارد. GS1 مشتاق است تا با سهامداران کلیدی در سطوح جهانی و محلی همکاری کند تا استانداردهای تجاری را برای حمایت از مدیریت فرآیندهای مرزی تقویت کند. GS1 با بدنه‌های داخلی دولت همکاری میکند و کارشناسانی برای حمایت از بخش‌های دولتی و خصوصی فراهم میکند.
در سطح جهانی، GS1 ارتباطات طولانی‌مدتی با سازمان گمرکات جهانی دارد. هردوی این سازمانها متعهد به اجرای زنجیره‌های تأمین جهانی کارآمد و ایمن هستند. تا سال 2005، GS1 و سازمان‌های عضو آن با WCO و دولتها برای توسعه و اجرای پایلوت چگونگی حمایت از روند فرآیندهای مدیریت مرزی با کمک استاندارهای GS1 کار می‌کردند.
در 2007 نامه‌ای غیررسمی جهت شناسایی طیف وسیعی از علائق به اشتراک گذاشته‌شده توسط این سازمانها امضا شد و در سال 2013 توافق‌نامه همکاری برای مبارزه با جعل و سرقت امضا شد.
ای پک APEC ارائه‌کننده بیشتر از 50% تجارت جهانی و 58% از GDP جهانی است. یکی از مهم‌ترین گروه‌های داخل دولتی است که با سازمان GS1 همکاری میکند. ای پک بهبود ده‌درصدی در عملکرد زنجیره تأمین بر اساس زمان، هزینه، قطعیت تا سال 2015 را هدف خود قرار داده بود.
کار کردن بروی استانداردهای داده‌های جهانی به‌منظور بهبود زنجیره‌های تأمین محلی با حمایت‌های سازمانی با تخصیص بودجه برای اجرای پایلوت پروژه‌های استانداردهای جهانی داده برای کشف مزایای این استاندارد در صنایع در صدر استراتژی‌های اپک قرارگرفته است.
با کمک گرفتن از مزیت‌های استاندارد GS1 دولت و شرکت‌ها به موارد زیردست پیدا خواهند کرد:
- امنیت: داشتن اطلاعات برای مدیریت بهتر ریسک
- ایمنی: احراز هویت بهتر از کالاهای واقعی برای کمک به کاهش ریسک کالاهای مضر و تقلبی
- ردیابی: فراهم آوری شفافیت کالاها و تاریخچه آن‌ها در مسیر حرکت آن‌ها در زنجیره تأمین جهانی، کمک به شناسایی بهتر کالاها زمانی که به مرزها وارد می‌شوند.
- کارایی: اتخاذ سریع تصمیم، مدیریت بهتر و سرعت بخشیدن از طریق شفاف‌سازی که باعث کاهش هزینه نیز می‌شود
- قابلیت تعاملی: ایجاد سیستم مبتنی بر استاندارد برای یکپارچه‌سازی کار با مشتریان و یا دولتها و همچنین صنایع.
کار کردن با واردکننده‌های جهانی بازی‌ها و اسباب‌بازی‌ها، سیستم مبادله داده بین‌المللی امریکا(ITDS[) کمیته اطلاعات کالا PIC استفاده از GTIN در واردات کالاهای مشتریان بررسی کرد. نتایج حاکی از آن بود که آزمایش کالا 80% تنها در سال اول کاهش پیداکرده است.
استانداردهای GS1 قابلیت تعامل، ردیابی؛ و احراز هویت را برای دولتها فراهم می‌کنند که پنجره واحد را اجرا میکند. GTIN GS1 زیرساختی برای ایجاد زبان جهانی برای کالاها به وجود آورده است؛ و شناساگرهایی برای کالاها و محصولات برای استفاده در تعاملات پنجره واحد شناسایی کرده است.
GTIN می‌توان برای شناسایی کالاهای واردشده بر اساس مالکیت برند و مدل استفاده کرد. سایر کلیدهای GS1 مثل GLN، میتواند برای یکپارچه‌سازی بیشتر به‌منظور شناسایی منحصربه‌فرد مکان‌های فیزیکی یا شرکای تجاری مثل تولیدکنندگان استفاده شود یا به‌عنوان مثالی دیگر SSCC میتواند برای شناسایی منحصربه‌فرد واحدهای لجستیکی استفاده شود.
نمونه کاربردی بازبینی طرح بنادر و کشتیرانی
با توجه به اینکه بنادر یکی از درگاه‌های ورود کالا به مرزها می‌باشند در این مقاله نمونه کاربردی استفاده از استانداردهای GS1 و نتیجه حاصل‌شده از آن برای درک بهتر نتایج ارائه‌شده است.
همکاری‌های موردنیاز بین بازیگران اصلی در فضای بندرها از طریق استفاده تعاریف، استانداردها و زمان‌های موردتوافق بین‌المللی تسهیل می‌شود.
چه چالش‌هایی تغییرات را در بنادر تحت تأثیر قرار می‌دهند؟
- ورود به‌موقع کشتی‌ها
- ایمن بودن اسکله (وجود امنیت)
- ظرفیت خدمت‌دهی
- به اشتراک‌گذاری اطلاعات موردنیاز
- خروج به‌موقع کشتی‌ها
در شیوه سنتی صنایع کشتیرانی به اشتراک‌گذاری آسان اطلاعات یک مزیت رقابتی محسوب نمی‌شد. این معیار عمومی بسیار بحث‌برانگیز است.
این کمبود اطلاعات و به اشتراک‌گذاری آن منجر به عدم توانایی دررسیدن به نقطه بهینه در فرآیندها و عملیات و افزایش هزینه‌ها می‌شود:
- تقریباً 50 درصد کشتی‌های باری بیش از 12 ساعت تأخیر دارند و بیشتر این تأخیرها به بنادر بعدی نیز منتقل می‌شود
- تقریباً 75 درصد کشتی‌های باری در بنادر انشعاب (هاب پورت‌ها) در حال تغییر اسکله هستند
ازنقطه‌نظر یک خط دریایی (یک شرکت حمل‌ونقل دریایی) بهره‌وری به معنی سفر یک کشتی در امنیت و باانرژی کارآمد هر چه بیشتر، کاهش مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه‌ای و استفاده کامل از همه کشتی‌ها است. به عبارت روان‌تر بهره‌وری اعم از یک خط دریایی این است که مصرف سوخت کشتی‌ها و درنتیجه انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد و کشتی‌هایش در امنیت کامل و با حداکثر انرژی کارآمد سفر کنند.
عملکرد یک کشتی به دو قسمت تقسیم می‌شود:
- زمانی کشتی در دریاست
- زمانی که کشتی در بندرگاه است
بر روی بهره‌وری زمان کشتی در دریا از سال 2008 طرح‌های گسترده‌ای مانند طرح‌های زیر پیاده‌سازی شده است:
- روش بخار کند
- روش بهینه‌سازی مسیر و شبکه
- روش اندازه مناسب
بنابراین تمرکز این صنعت به زمان کشتی در بندر (شکل یک) برای کاهش ناکارآمدی، درنتیجه کاهش هزینه و اثرات مخرب زیست‌محیطی انتقال یافت. ناکارآمدی در بندر به زمان تلف‌شده و یا بیکاری در فرآیندهای مرتبط با کشتی اطلاق می‌شود. زمان بیکاری یا هرز، زمان‌های انتظار قبل از ورود و یا خروج و همچنین زمان‌های انجام فعالیت‌های غیر مرتبط است. هزینه یک ساعت بیکاری در بندر حدود 3000 دلار آمریکا تخمین زده می‌شود.
چه مؤلفه‌هایی از اتلاف وقت شناسایی‌شده است؟
نتیجه تحلیل اتلاف وقت در خط دریایی ماآرسک (Maersk Line) بین سال‌های 2010 تا 2015با توجه به نمودارها کاملاً مشهود است که پتانسیل قابل‌توجه برای دستاوردهای بهره‌وری وجود دارد، مشخص است که اتلاف وقت به دلیل ناکارآمدی بندر در مدیریت زمان توقف است.
Pronto چیست؟
بندر روتردام قویاً رویکردی را پیش‌گرفته است که در آن بندر خود را مانند یک محصول با یک موقعیت جدایی‌ناپذیر در زنجیره تأمین قرار دهد و به‌صورت فعالانه در جهت بهینه‌سازی این صنعت گسترده تلاش میکند.یک طرح ابتکاری توسط بندر روتردام به نام Avanti-Pronto شروع به کار کرد که Avanti مرتبط با داده‌های اصلی و Pronto مرتبط با داده‌های رویدادی است.
- Pronto حروف ابتدایی کلمات Port Rendez-vous Of Nautical and Terminal Operations
- برای هر تجارت در هر بندر و سراسر زنجیره‌تامین تدارکات خواهد بود
- بندر پاسخگوی بهینه‌سازی احتیاجات توافقات بین‌المللی خواهد بود. (تعاریف، استانداردها، زمان‌بندی رویدادها)
- در داده‌های رویدادی استاندارد Pronto در ابتدا بر روی اولویت‌های زیر تمرکز نموده است:
- اتمام عملیات حمل
- رهبری کردن طبق برنامه زمان‌بندی
- اولویت‌های بعدی توسط صنعت و پس از اجرای اولویت‌های قبل مشخص خواهد شد
مزایای به اشتراک‌گذاری داده و اطلاعات چیست؟
صاحب و یا اجاره‌کننده کشتی بهبود زمان رسیدن به مقصد سود می‌برند و درنتیجه کشتی‌هایشان سوخت کمتری مصرف می‌کنند و اثرات مخرب گازهای گلخانه نیز کمتر می‌شود.ارائه‌دهندگان خدمت در بنادر از بهینه شدن تعداد منابع، استفاده از اموال و در دسترس بودن به موقعشان بهره‌مند می‌شوند.ممکن است از ظرفیت بندر استفاده‌های بیشتری صورت پذیرد
دغدغه‌ها و نگرانی‌های Pronto چیست؟
Pronto متکی بر تمایلات مقامات و فعالان در محیط بندر برای تبادل داده‌ها و اطلاعات قابل‌اعتماد است.امکان جمع‌آوری مکانیزه و دیجیتالی اطلاعات فراهم‌شده است ولی همچنان نیاز به طراحی یک پلتفرم اشتراک‌گذاری داده‌ها است.قابلیت اطمینان داده‌ها همچنان موجب نگرانی است.
خیلی ضروری به نظر می‌رسد که داده‌ها و اطلاعاتی قابل‌اطمینانی برای پیش‌بینی رویدادهای آینده یا وضعیت رویدادها برای بهره‌وری بیشتر از برنامه‌ریزی ظرفیت و منابع وجود داشته باشد.
Pronto و GS1
استانداردهای فرمت رویدادها در Pronto شامل عناصر زیر است:
- اصول اولیه رویدادها را پوشش دهد
- از استانداردهای GS1 EPCIS پیروی نماید (چه چیز، چه موقع، کجا، چرا)
- از استانداردهای باز برای تبادل پیام‌ها که (XML, EDI) هستند استفاده نماید
- رویدادها تنها برای برنامه‌ریزی ظرفیت منابع مورداستفاده هستند
- با توجه به استفاده از استانداردها، چهارچوب EPCIS پتانسیل زیادی برای افزایش کارایی در عملیات تدارکات می‌شود.
استانداردهای GS1 EPCIS برای به اشتراک‌گذاری داده‌های رویدادی بین کاربران طراحی‌شده‌اند.
برای آنکه احتیاجات Pronto و ارتباطات چندوجهی زنجیره‌تامین پوشش داده شود، فرهنگ واژگان کسب‌وکار اصلی GS1 یا همان GS1 CBV باید برای صنایع دریانوردی بسط داده شود.
بندر به‌سرعت در حال تبدیل‌شدن به یک گره مهم و حیاتی و تسهیل گر تعاملات بین اقیانوس آزاد و سایر گره‌های حمل‌ونقلی در ارتباطات چندوجهی شبکه زنجیره‌تامین با بنادر داخلی کشورها، مانند باربری‌های دریایی کوچک، راه‌آهن و حمل‌ونقل جاده‌ای است.
به‌هرحال گره‌های حمل‌ونقل در شبکه نمی‌توانند به‌طور مستقل عمل نمایند و احتیاج به ارتباط با یکدیگر دارند (فیزیکی و دیجیتالی)
شرکت‌های باربری به شکل فزاینده‌ای نیاز به اطلاعات شفاف، قابل‌اعتماد و به لحظه از مکان قرارگیری فیزیکی کالاهایشان دارند.
جمع‌بندی
پتانسیل زیادی برای کاهش زمان بیکاری در بندرگاه‌ها وجود دارد، برای افزایش بهره‌وری بنادر خیلی مهم است که اطلاعات و داده‌های رویدادی به شکل استاندارد، به لحظه و شفاف برای بازیگران مرتبط در محیط بندر شامل (بندر، ارائه‌دهندگان خدمات، ترمینال‌ها، خطوط حمل‌ونقل دریایی) به اشتراک گذاشته شوند. بهره‌وری در حمل‌ونقل و تدارکات بندر با اجرای استانداردها محقق خواهد شد.
استفاده از استانداردهای جهانی ضروری است. چهارچوب GS1 EPCIS برای به اشتراک‌گذاری داده‌های رویدادی فیزیکال طراحی‌شده است.GS1 EPCIS در پیوستگی با CBV به‌طور گسترده‌ای در ارتباط بنادر داخلی کشورها با حمل‌ونقل اقیانوس آزاد مورداستفاده است.GS1 CBV احتیاج دارد که برای برقراری ارتباط اقیانوس آزاد با زنجیره‌تامین تبادلی E2E بسط داده شود.
«شرکت‌های حمل‌ونقلی باید فکر کنند درباره اینکه چگونه آن‌ها میتوانند از تکنولوژی استفاده نمایند به‌گونه‌ای که هزینه‌ها کاهش یابد و خدمات بهتر و شفاف‌تری درعین‌حال فراهم آورند»
صاحب امتياز