ماهنامه شماره12(مرداد ماه 1395)
GS1 به اقتصاد پوشاک ملی چه کمکی میکند؟
با توجه به اولین حضور مرکز ملی شماره گذاری کالا و خدمات ایران در چهارمین نمایشگاه بین المللی پوشاک به پشتیبانی اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران و به برگزاری سامع پاد نوین، در این گزارش به بیان راهکارهای GS1 در این حوزه پرداخته میشود. در این گزارش ابتدا به وضعیت موجود و جایگاه صنعت نساجی و پوشاک در ایران و جهان و سپس بررسی برنامه راهبردی وزارت صنعت و معدن و تجارت در این حوزه، راهکارهای GS1 و در آخر به وجوه اشتراک پرداخته میشود.
بررسی وضع موجود وجایگاه صنعت نساجی و پوشاک در ایران و جهان
صنعت نساجی در زمره بزرگترین، مهمترین و قدیمیترین صنایع جهان است که به دلیل اشتغالزایی بالا و نقش صنعتی، اقتصادی و اجتماعی فوقالعاده، بسیار مورد توجه اغلب کشورها و اقتصادهای بزرگ دنیا قرار دارد. مزایای متنوع آن از جمله قدرت اشتغالزایی بالا، ارزآوری، تولید ثروت ملی، نیاز به سرمایهگذاری کمتر نسبت به سایر صنایع و ارزش افزوده بالا، موجب شده است که بسیاری از کشورها صنعتی شدن خود را صرفا از صنایع نساجی و پوشاک آغاز کنند و کماکان نیز در بخشهای دانشبنیان و با ارزش افزوده بالا پیشرو باشند. از جمله سیاستهای موفق در پیشرفت این صنعت که تقریبا در همه کشورهای پیشرو (از قبیل چین، هند، ترکیه، ویتنام و…) به اجرا درآمده، جذب سرمایهگذاری خارجی است که پیشنیاز آن، در درجه اول رقابتی کردن هزینههای تولید و سپس تسهیل فضای مناسب کسب و کار و عقد قراردادهای تجاری آزاد و ترجیحی با بازارهای هدف صادراتی و تأمین زیرساختها، تسهیلات مالی و مشوقهای صادراتی میباشد. علاوه بر این، دسترسی به مواد اولیه، نیروی کار ارزان و ماهر، حمایت همهجانبه دولتها، مشوقهای متنوع و تخفیفهای مالیاتی، از جمله مشوقهای سرمایهگذاری داخلی و خارجی در این صنعت به شمار می رود.
- طبق گزارش سازمان تجارت جهانی، در سال 2013 میلادی صادرات صنایع نساجی و پوشاک جهان (با 8 هشت درصد رشد نسبت به سال قبل و با نرخ چهار برابر رشد کل تجارت جهانی) به 766 میلیارد دلار رسید که 5/6 درصد از صادرات کالاهای صنعتی (به میزان 11، 848 میلیارد دلار) را در بر میگیرد
- هم اکنون بالغ بر 9.818 واحد صنعتی با اخذ پروانه بهرهبرداری از وزارت صنعت، معدن و تجارت در صنایع نساجی و پوشاک کشور فعال هستند که این تعداد 11 درصد از کل بنگاه های فعال صنعتی کشور را تشکیل میدهد.
- میزان سرمایهگذاری ثابت صورت گرفته در این واحدها طبق اعداد موجود در پروانه ها در حدود 78 هزار میلیارد ریال و 5 درصد از کل سرمایهگذاری صورت گرفته در صنعت کشور است.
- این واحدهای صنعتی بالغ بر حدود 280 هزار شغل صنعتی مستقیم ایجاد نموده و در حدود 12 درصد از اشتغال صنعتی کشور را به خود اختصاص دادهاند.
- با وجود اینکه 5 درصد از سرمایهگذاری صنعتی کشور در صنایع نساجی انجام شده است، این مقدار سرمایهگذاری نسبتا کم، توانسته تا 12 درصد از اشتغال صنعتی را به خود اختصاص دهد که این امر ظرفیت صنایع نساجی را در ایجاد اشتغال به خوبی نمایان میسازد. شایان ذکر است که این میزان اشتغال مربوط به واحدهای صنعتی بوده و با توجه به تعداد زیاد واحدهای کوچک و صنفی، بر طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن (مرکز آمار ایران، سال 1390 ) میزان شاغلین در صنعت نساجی، پوشاک و چرم کشور 647 هزار نفر (21 درصد از کل صنعت) است.
- بر اساس آمارهای موجود، متوسط هزینه مورد نیاز جهت ایجاد اشتغال برای یک نفر در صنایع نساجی حدود 25 درصد متوسط هزینه ایجاد اشتغال یک نفر در کل صنعت کشور است. بـا توجـه بـه اشـتغالزایی بـالای صنعتی، سـهم این صنعـت از تولید ناخالـص داخلـی قابل توجه اسـت. بهطور کلـی، ارزش افـزوده از صنایـع بالادسـتی بـه طـرف پاییندسـتی افزایـش پیـدا میکند کـه در مورد صنایع نسـاجی هـم هـر چـه بـه طرف حلقههـای پایینـی زنجیره تأمیـن حرکت کنیـم، میـزان ارزش افـزوده افزایش مییابـد که در مـورد پوشـاک آمـاده تـا 90 درصد نیز میرسـد
- طبق داده های مصرف فردی مرکز آمار در سال 1390 و گزارش موسسه تامسون رویترز، مصرف سالانه انواع محصوالت صنایع نساجی، پوشاک و چرم کشور در حدود 20 میلیارد دلار تخمین زده میشود
- با استناد به آخرین آمار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مصرف سالانه پوشاک خانوار شهری 7/12 میلیون ریال است و مصرف کل بازار داخلی کنونی پوشاک کشور بیش از 300 هزار میلیارد ریال در سال برآورد میشود. بدیهی است سرانه مصرف جهانی منسوجات و پوشاک به مراتب بیشتر از اعداد اعلامی میباشد که یکی از دلایل پایین بودن آن در کشور، کاهش قدرت خرید مردم و رکود اقتصادی کشور است
- ده کشور برتر صادرکننده نساجی، پوشاک و کفش جهان به ترتیب چین، ایتالیا، آلمان، هند، ایاالت متحده آمریکا، ترکیه، بنگلادش، ویتنام، بلژیک و فرانسه محسوب میشوند
- در کنار چین با جمعیت 35/1 میلیارد نفری که به عنوان کارخانه دنیا از آن نام برده میشود، نزدیک به 50 کشور جهان با صادرات سالانه بالای یک میلیارد دلار در زمینه صادرات پوشاک فعال هستند.
- حجم فروش نام و نشان تجاری مهم (اروپایی و آمریکایی) پوشاک و کفش جهان از کل صادرات کشورهای بزرگ صادرکننده بیشتر است
- کشورهای با درآمد بالا (درآمد سرانه بالای 12 ،616 دلار) 45درصد، کشورهای با درآمد متوسط به بالا (درآمد سرانه بین 4 ،086 تا 12 ،616 دلار) 42 درصد، کشورهای با درآمد متوسط به پایین (درآمد سرانه بین 1035 تا 4 ،086 دلار)13 درصد و کشورهای با درآمد پایین (درآمد سرانه کمتر از 1035 دلار) 4 درصد از صادرات نساجی و پوشاک جهان را بر عهده دارند
- 80 درصد صادرات جهانی پوشاک مربوط به کشورهای با درآمد بالا و متوسط به بالا میباشد
- با توجه به وضعیت جهانی صنایع نساجی و پوشاک و وضعیت نیروی کار و گروه اقتصادی کشور (درآمد متوسط به بالا)، ایران پتانسیل صادرات بیش از 12 میلیارد دلار منسوجات، پوشاک، کفش و چرم را دارد.
- پنج واردکننده مهم جهانی پوشاک در سال 2014 ،به ترتیب آمریکا (86 میلیارد دلار)، آلـمان (36 میلیارد دالار)، ژاپن (29 میلیارد دلار)، انگلستان (28 میلیارد دلار) و فرانسه ( میلیارد دلار) هستند که نزدیک به نیمی از واردات پوشاک جهان را به خود اختصاص دادهاند
- حجم واردات پوشاک منطقه خاورمیانه و همسایگان ایران 40 میلیارد دلار است و واردکنندگان مهم به ترتیب روسیه، امارات متحده عربی، عربستان و ترکیه به شمار میروند.
جدول 1-رتبه برخی کشورها بر اساس ارزش صادرات نساجی و پوشاک در جهان – سال2013
برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت
در هدفگذاری صنعت نساجی و پوشاک در برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت به شرح ذیل آمده است:
چشمانداز صنعت نساجی و پوشاک در افق سال 1404، بـر اسـاس سـند چشـمانداز جمهـوری اسلامی ایـران کـه جایـگاه اول اقتصـادی، علمـی و فنـاوری را در سـطح منطقـه ترسـیم نمـوده اسـت و نظـر بـه قدمت، نقـش بـالای اشـتغالزایی مسـتقیم و غیرمسـتقیم صنعتـی، ارزش افـزوده بـالا و تـوان بالقـوه و بالفعـل صادراتـی، چشـمانداز صنعـت نسـاجی و پوشـاک در افـق سـال 1404 به شـرح ذیـل ترسـیم میشـود:
»دستیابی به جایگاه سوم صنعت نساجی در منطقه و رسیدن به رتبه پنجاهم جهان با تکیه بر رقابت پذیری، نوسازی و سرمایه گذاری همراه با توسعه فناوری و ارتقای بهرهوری عوامل تولید«
همچنین در این برنامه به اهداف کمی، برآوردهای سالهای آینده و تحلیل SWOT اشاره و راهبرد ها و برنامههایی برای این صنعت ارائه کرده است که در ذیل به خلاصهای از آن اشاره میشود:
با توجه به مطالعات و بررسی های به عمل آمده، مهم ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای شناسایی شده در صنعت نساجی کشور به شرح ذیل است.
نقاط قوت:
وجود واحدهای توانمندبخش خصوصی داخلی
سابقه تاریخی، هنر و تخصص بالا در تولید منسوجات
وجود برخی نام و نشان تجاری داخلی مهم
مزیت و توان تولید بالای مواد اولیه صنعت نساجی )به ویژه شاخه بسیار مهم الیاف و منسوجات مصنوعی(
وجود نیروی کار ماهر
اشتغال زایی با هزینه پایین
وجود مراکز دانشگاهی و روند روزافزون ورود نیروی انسانی متخصص به این صنعت
وجود بنگاههای تولیدی و تشکلهای خصوصی قدیمی و قوی
نوآوری برخی تولیدکنندگان صنعت و در نتیجه تحریک تقاضای کیفی و کمی
نقاط ضعف:
بالا بودن هزینههای تولید و قیمت تمام شده نسبت به کشورهای رقیب طی سالهای اخیر
عدم توسعه و نوسازی لایههای پاییندستی صنعت )تکمیل منسوجات، تولید پوشاک، خدمات و توزیع(
شبکه توزیع )عمده فروشی و خرده فروشی( به شدت سنتی، ناکارآمد، سازمان نیافته و متفرق و هزینه و سهم بالای آن از زنجیره های تأمین نساجی )بدون ارائه خدمات ارزش افزوده لازم(
عدم وجود حمایتهای لازم از نام و نشان تجاری ملی منسوجات و پوشاک و در نتیجه کمبود تعداد نام و نشان تجاری قوی داخلی
محدودیتهای فرهنگی و اجتماعی در طراحی محصولات و ایجاد محتوای فرهنگی و مد در منسوجات و پوشاک مبتنی بر تقاضای بازار
خلاء هدف گذاری و چشم انداز در سطح بنگاه های صنعت
فرهنگ استفاده از کالاهای خارجی
ضعف در طراحی محصولات مبتنی بر تقاضای بازار
استفاده از ماشین آلات قدیمی و فرسوده در تولید
به روز نبودن فناوری تولید برخی محصولات
فرصتها:
امکان و قابلیت صادرات کلیه کالاهای نساجی و پوشاک
امکان رشد و توسعه صنعت در حوزه فناوریهای نوین و تولید منسوجات با فناوری بالا
وجود بازار مصرف داخلی قابل توجه )با جمعیت جوان مصرف کننده پوشاک(
امکان صادرات و دسترسی زمینی )در حداقل زمان ممکن( به بازارهای هدف اروپا و وجود بازار منطقهای پوشاک
افزایش قدرت رقابت با توجه به افزایش هزینههای تولید منسوجات در چین و ترکیه
توان رشد سریع صنعتی با توجه به بومیسازی اغلب زیربخشها
افزایش عوارض صادراتی مواد اولیه صنعت نساجی
وجود فرهنگ اسلامی و مذهبی در پوشش افراد جامعه
ارزان بودن نیروی کار صنعت به نسبت رقبا
تهدیدها:
افزایش مستمر قیمت تمامشده منسوجات و پوشاک داخلی نسبت به وارداتی با توجه به افزایش هزینههای تولید و نرخ تبدیل ارز حقیقی موثر
قاچاق گسترده و واردات بی رویه به ویژه به عنوان کالای دارای نشان تجاری )با جعل نشانهای تجاری معتبر(
محدویتهای بین المللی )تحریمها( در دسترسی به بازارهای صادراتی هدف )اتحادیه اروپا و آمریکا( و فقدان سرمایه گذاری خارجی و ارتباطات ضعیف فنی/مالی/تجاری جهانی
عدم سرمایهگذاری در زیر ساختهای نرم مورد نیاز صنعت از طرف دولت
عدم مشارکت تولیدکنندگان در زنجیره تأمین
عدم استفاده از نظرات بخش خصوصی واقعی در سیاستگذاریهای کلان دولت
فرهنگ استفاده از کالای خارجی و سهولت واردات آن توسط دولت
وجود فشارهای شدید بیمهای و مالیاتی )به ویژه مالیات بر ارزش افزوده و عدم اجرای کامل آن(
خروج بی رویه مواد اولیه از کشور
برخورداری رقبای بینالمللی از نشان تجاری
عدم امکان تعاملات پولی و مالی با سایر کشورها
راهبردهای توسعه صنعت نساجی و پوشاک
با توجه به نتایج حاصل از تحلیل عوامل درونی و بیرونی صنعت نساجی و پوشاک )قوتها، ضعفها،فرصتها و تهدیدها( و هدفگذاریهای این صنعت تا افق سال 1404 ، راهبردهای توسعه صنعت نساجی و پوشاک به شرح ذیل تعیین می شود:
بهبود فضای کسب و کار و رقابتپذیر نمودن صنعت نساجی و پوشاک
تنوع بخشی و توسعه صادرات منسوجات و پوشاک با ارزش افزوده بیشتر مبتنی بر مزیتهای رقابتی
تقویت و تکمیل خوشههای صنعتی منسجم و توانمند
بازسازی و نوسازی خطوط تولید و ارتقای سطح فناوری تولید
مدیریت زنجیره تأمین
توسعه سرمایهگذاری خارجی و مشارکت در زنجیره عرضه جهانی
ارتقای و توسعه زیر ساختهای نرم
ارتقای طراحی مد ملی و بهبود کیفیت محصولات
ساماندهی واردات و مبارزه با پدیده قاچاق
توسعه ابزارهای تأمین مالی
ایجاد نشان تجاری در سطح منطقهای و بینالمللی
راه حل های GS1 برای حوزه پوشاک:
- GTIN شماره جهانی قلم تجاری کالا:
شماره جهانی شناسایی قلم تجاری کالا یکی از کلیدهای شناسایی استانداردهای شناسایی GS1 محسوب میشود که همانطور که از نامش پیداست برای کالاهای تولیدی و یا بازرگانی است که مورد تجارت قرار میگیرد. این کد 13، 8، 12 و 14 رقمی می باشد با ساختار ذیل میباشد:
شکل1: GTIN 13 رقمی
شکل2: GTIN 12 رقمی
شکل3: GTIN 8 رقمی
شکل4: GTIN 14رقمی
بهتر است این کد از مبداء تولید قلم تجاری دریافت و انتشار داده شود. بسیاری از برندهای معتبر مانند ZARA در حوزه لباس در سرتا سر دنیا برای تولیدات خود از کد جهانی قلم تجاری کالا استفاده میکنند که با نماد EAN 13 روی اتییکت لباسهایشان الصاق میشود. این کد در سیستمهای نرم افزاری داخلی تولیدکننده قلم تجاری و همچنین در سیستمهای نرمافزاری خرده فروشی ها و سیستم فروش اینترنتی به راحتی قابل استفاده میباشد و نیاز به تعریف کد جدید برای هر یک از طرفین تجاری نیست. از مزیتهای کلیدهای شناسایی GS1 پرکاربرد بودن آنهاست و اینکه یک زبان واحد برای همه طرفین تجاری در سطح ملی و جهانی ایجاد مینماید. یک از دیگر مزایای مهم این کلید شناسایی این است که قابلیت استعلام برای طرفین تجاری قبل از داد و ستد و همچنین برای مصرفکننده نهایی ایجاد میکند، برای این منظور میتوان به آدرس اینترنتی WWW.GEPIR.ORG مراجعه و کد الصاق شده بر روی قلم تجاری را وارد نمود تا مشخص شود که چه کسی برای این قلم تجاری کد گرفته است، بدین ترتیب تا حدی از جعل یک کالای تجاری هم جلوگیری میشود که اتفاقا یکی از مشکلات پوشاک در جامعه ما محسوب میشود.حتما برای یک تولیدکننده لباس هم که با زحمت یک لباس را طراحی و تولید و روانه بازار کرده است خیلی سخت است که یک متقلب با جنسی بی کیفیت از روی طرح آن تولیید کند و با برند او وارد بازار نماید و اعتبار برند تولیدکننده را خدشهدار نماید. همچنین چنانچه همه تولیدکنندگان در زنجیره تامین اگر از این کد استفاده کنند، بازرسان راحتتر میتوانند کالای قاچاق را از سطح بازار پیدا کنند.
شماره جهانی قلم تجاری کالا سریالی (SGTIN)
یکی دیگر از راهکارهای GS1 برای جلوگیری از جعل و قاچاق شماره جهانی قلم تجاری کالای سریالی یا SGTIN است. بسیاری از برندهای معتبر دنیا در حوزه لباس در کنار GTIN از یک سریال نیز استفاده میکنند که بدین ترتیب قابلیت استعلام برای تک تک تولیداتش را فراهم میکند و به این ترتیب دیگر تقریبا جعل را برای متقلبها غیرممکن، هزینه بر و ناشدنی میکند.
شناسنامه یا کاتالوگ کالا(GPC):
یکی دیگر از راهکارهای GS1 که در Omni-Channel برای مصرف کنندگان نهایی نیز کارا میباشد استفاده از کاتالوگ یا شناسنامه الکترونیکی کالا میباشد. این ساختار طبقه بندی جهانی که در 14 زبان زنده دنیا موجود است و به زبان فارسی نیز ترجمه شده است به تولیدکننده این امکان را میدهد که برای کالای تولیدی خود مطابق با استانداردهای جهانی کیفیت داده کاتالوگ الکترونیکی ایجاد نماید و مصرف کنندگان علاوه بر استعلام کد قلم تجاری بتوانند اطلاعات کالا را که خود تولید کننده آن ایجاد کرده است به راحتی مشاهده نمایند.
این موضوع نیز در ناشدنی تر کردن جعل یک کالا بسیار موثر است.
در زیر نحوه ساختار طبقهبندی GPC را مشاهده مینمائید.
شکل5: ساختار طبقه بندی GPC
5.3. شبکه جهانی همزمان سازی دادهها (GDSN):
این شبکه، محلی است برای تولید کنندگان و توزیع کنندگان یک زنجیره تامین در سرتاسر جهان از یک سو تا کاتالوگ محصولات قابل عرضه خود را به اشتراک بگذارند و همچنین محلی برای خرده فروشان، مصرف کنندگان و یا عمده فروشان کوچکتر از سوی دیگر تا بین کاتالوگهای ارائه شده به دنبال محصول مورد نظر خود بگردند و اقدام به کسب اطلاعات بیشتر از ارائه دهنده اطلاعات جهت ارائه یک سفارش به آن کنند. با توجه به عضویت اتحادیه اصناف لباس ایران در IAF و با توجه برنامه ارائه شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای پوشاک پیوستن به این شبکه جهانی بسیار الزامی به نظر میرسد. زیرا تولید کنندگان پوشاک در ایران میتوانند محصولات خود را در سطح جهانی ارائه نمایند و در میان بسیاری از فروشگاههای پوشاک در سراسر دنیا به دنبال مشتریان خود بگردند. همینطور می توانند رقبای خود را رصد کنند و تامینکنندگان خود را بیابند.
شکل6: شبکه جهانی همزمان سازی داده ها
لازمه ورود به این شبکه داشتن کد GTIN برای محصولات تولیدی و یا قلم تجاری مورد مبادله، کد شناسایی جهانی مکان GLN و همچنین کاتالوگ الکترونیکی محصول بر اساس ساختار طبقه بندی جهانی GPC است.
5.4. کد شناسایی جهانی مکان (GLN):
یک کلید شناسایی بسیار کاربردی که هم برای مکانها و هم برای شخصیتهای حقیقی و حقوقی میشود مورد استفاده قرار بگیرد که به نوعی به زبان خیلی ساده کار کد پستی و کد اقتصادی را توامان در سطح جهانی انجام میدهد. این کد می تواند شامل اطلاعات موقعیت جغرافیایی یک مکان و اطلاعات تجاری یک نهاد باشد
شکل7: کد GLN
5.5. تبادل الکترونیکی دادهها (EDI):
فرآیند سفارش تا خرید اینترنتی یا همان تجارت الکترونیکی با استفاده از استانداردهای GS1 بسیار موثر و کارا خواهد بود. GS1 جهانی با ارگانها و برندهای معتبری در این حوزه مانند Google Shop تفاهم همکاری دارد. این تفاهم نامه ها در یکپارچگی زنجیره تامین الکترونیکی بسیار اثرگذار است. تولید کنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان پوشاک در ایران میتوانند با پیوستن به این شبکه از مزایای آن بهرهمند شوند و راحت تر با طرفین تجاری خود در زنجیره تامین سراسر دنیا بخرند، بفروشند و به تجارت بپردازند.
شکل8: تبادل الکترونیکی دادهها
5.6. راهکارهای ردیابی درونبنگاهی (Trace and Track):
با استفاده از کدهای GTIN میتوان در سطح ژنریک محصولات تولیدی یک بنگاه اقتصادی با کمترین هزینه ردیابی نمود. با کمی هزینه می توان در سطح Specific و یا Serialized نیز ردیابی را دقیق تر انجام داد. ردیابی به یک ارگان تولید کننده کمک میکند تا دقیقا و بدون هیچ خطایی و ضمنا در سریع ترین زمان ممکن بفهمد که هر یک از محصولات یا گروه مشخصی از محصولاتش از چه مواد اولیه ای با چه تامین کننده ای تولید شده است، چه کسانی در خط تولید، انبار، مونتاژ و … برای تولید آن محصول فعالیت داشتهاند، در چه زمانی و چگونه اتفاق افتاده است و این به این معنا است چنانچه محصول نهایی یک تولیدکننده مشکل داشته باشد می تواند به شکل9: سطوح ردیابی فراخوان کند، اگر از موردی از محصولاتش مشکلی گزارش شود، سریع عیب را بیابد و رفع عیب نماید تا دوبار دچار هزینه نشود و به اصطلاح از یک سوراخ دوبار گزیده نشود.
این کار با جمعآوری مکانیزه اطلاعات و با استفاده از تکنولوژی بارکد و یا RFID در سریعترین زمان و با دقت بالا ممکن میشود و به تولیدکننده این امکان را میدهد تا آمار تولید را به لحظه داشته باشد، تحویل انبار به سرعت و با دقت اتفاق بیفتد، تفکیک بار بر اساس سفارش بدون خطا صورت پذیرد و زمان بارگیری را به شدت کاهش دهد. اینها همه یعنی کاهش هزینهها تولید در عمل و واقعیت.
شکل10 : ردیابی
5.7. Omni-Channel:
در واقع در ایران هنوز معادل مفهوم و روان برای عبارت فوق ایجاد نشده است. مفهموی جدید که در کشورهای پیشرفته در حال جا افتادن است. چرخه و فرآیند یافتن یک محصول در هر فضایی (مجازی یا واقعی) تا رسیدن مشتری به آن محصول و یا انتقال تجربه یک مشتری از فضایی به فضای دیگر را Omni-Channel گویند. استانداردهای GS1 بسیار به ذینفعان هر زنجیره تامین کمک کرده است تا به راحتی و به سرعت بتوانند به خواسته خود برسند. خواسته یک تولیدکننده فروش بیشتر و خواسته یک مصرفکننده رسیدن به مورد دلخواهش است. از ابزارهای این موضوع کد GTIN، GLN و کاتالوگ GPC است.
صندوق های POSفروشگاهی از ابزار تسهیل کننده استفاده از این استانداردها محسوب میشوند. در واقع خرده فروشی ها میتوانند از بارکد GTIN استفاده کنند و دچار هزینه برچسبگذاری نشوند. اطلاعات مربوط به کالا را از بانک اطلاعاتی سازمان عضو GS1 دریافت کنند تا در سریع ترین زمان ممکن بانک اطلاعاتی محصولات مورد عرضه خود را شکل دهند و برای وارد کردن اطلاعات هر کد زمان نگذارند که البته چنانچه خرده فروشی ها مرتکب این کار شوند بانک اطلاعاتی اصطلاحا ناپاکی خواهند داشت، مثلا برای یک کد ممکن است چند نام وجود داشته باشد و از این دست.
شکل11: Omni-channel
جستجوی هوشمند (Smart Search)، آینه هوشمند(Smart Mirror) و اتاق پرو هوشمند(Smart Fitting Room) از جمله راهکارهایی در این حوزه هستند که بسیار برای یک خردهفروشی، تولید کننده و طراح میتواند مفید باشد.
شکل12: جستجوی هوشمند
قفسه گردانی و انبار گردانی با استفاده از تکنولوژی RFID یکی دیگر از راهکارهای مفید در این حوزه میباشند. مجموع موارد ذکر شده کمک خواهند کرد تا چرخه گردش یک کالا در زنجیره تامین راحت تر و سریع تر اتفاق بیفتد و ضمنا به راحتی قابل ردیابی و آمارگیریهای احتمالی برای هر یک از طرفین تجاری ذینفع در زنجیره تامین باشد.
وجوه اشتراک با برنامه راهبردی و خدمات GS1 به ذینفعان زنجیره تامین پوشاک:
مطالبی که در بالا ذکر شد تنها بخشی از خدمات GS1 بود که قضاوت در مورد کارایی آنها را عهده خواننده مطلب گذاشته میشود. اما در ذیل به مواردی از برنامه راهبردی ارائه شوده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای حوزه پوشاک اشاره میشود که میتواند به کمک راهکارها و استانداردهای GS1 انجام پذیرد:
- بهبود فضای کسب وکار و رقابت پذیر نمودن صنعت نساجی و پوشاک:
-
- تسهیل فضای کسب و کار و کاهش میزان بوروکراسی
توجه و حمایت کافی دولت در حد و اندازه کشورهای پیشرو در صنعت نساجی و الگوبرداری از آن ها
- تنوع بخشی و توسعه صادرات منسوجات و پوشاک با ارزش افزوده بیشتر مبتنی بر مزیت های رقابتی:
- حمایت از مطالعات بازار، توسعه نظام های کیفیتی، نام و نشان های تجاری ملی، خدمات پشتیبان صادرات و آموزش در زمینه صادرات
- بازسازی و نوسازی خطوط تولید و ارتقای سطح فناوری تولید:
- پشتیبانی از طرح های توسعه فناوری و ایجاد دانش فنی
- مدیریت زنجیره تأمین:
- بهبود مدیریت زنجیره تأمین با مشارکت تولیدکنندگان
- اتخاذ مدل کسب و کار مبتنی بر تقاضا )همگرایی بیشتر بین تأمین، محصول و تقاضا(
- ایجاد و گسترش شبکههای خرده فروشی تخصصی منسوجات و پوشاک متصل به تولیدکنندگان و نشان تجاری داخلی
- تسهیلات و مشوقهای لازم جهت حمایت از ایجاد شبکههای نوین خردهفروشی تخصصی با نشان تجاری داخلی
- ساماندهی و نوسازی مراکز توزیع منسوجات و پوشاک کشور )بازارهای با بافت سنتی(
- حمایت از ترویج تجارت و فروش اینترنتی
- توسعه سرمایه گذاری خارجی و مشارکت در زنجیره عرضه جهانی:
- کاهش زمان و مراحل فرآیندهای مربوط به سرمایه گذاری خارجی
- ارتقای و توسعه زیر ساخت های نرم:
- تقویت و ایجاد موسسات فراهمکننده خدمات توسعه کسبوکار )از قبیل خدمات مهندسی، مشاورهای، طراحی، بازاریابی و برندینگ( حمایت از مطالعات و تحقیقات کاربردی و نوآوری
- توسعه زیر ساخت های نرم متناسب و همسو در سه حوزه تولید، تجارت و خدمات
- برگزاری دورههای آموزشی کاربردی مورد نیاز صنعت
- ارتقای طراحی مد ملی و بهبود کیفیت محصولات:
- تدوین و اجرای قانون Lablling منسوجات و پوشاک
- توسعه نام و نشان تجاری ملی مد و لباس
- حمایت از مالکیت معنوی
- ساماندهی واردات و مبارزه با پدیده قاچاق:
- ساماندهی بازار توزیع در جهت جلوگیری از توزیع کالاهای با نام و نشان تجاری جعلی
- ایجاد نشان تجاری در سطح منطقهای و بینالمللی:
- توسعه همکاری با شرکت های خارجی دارای نام و نشان تجاری معتبر جهت انتقال دانش و مهارت در حوزه های طراحی، دوخت، بازاریابی و ایجاد نام و نشان تجاری
نتيجه گيري :
این گزارش گذری بود بر برنامه راهبردی ارائه شوده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه پوشاک و خلاصهای از خدماتی که GS1 میتواند در این حوزه ارائه نماید.با توجه به مطالبی که در این گزارش آمده است به راحتی میتوان دریافت که استانداردهای GS1 در حوزه پوشاک در دنیا خدمات زیادی را برای بازیگران زنجیره تامین و همچنین دولتها فراهم آورده است و همچنین وجوه مشترک زیادی بین برنامه راهبردی ارائه شده و این استانداردها وجود دارد و GS1 میتواند در تحقق بسیاری از برنامهها کمک شایانی نماید.