ماهنامه شماره12(مرداد ماه 1395)

مقدمه

سازمان جهانی GS1 توسعه استانداردهای خود را در صنایع مختلفی دنبال می­کند. تا قبل از سال 2016 این موسسه جهانی توسعه استانداردهای شناسایی (Identification)، ضبط داده (capture) و به اشتراک­گذاری داده (Sharing) خود را در چهار صنعت زیر دنبال می­کرد:

• خرده فروشی (Retail)
• بهداشت و درمان (healthcare)
• مواد غذایی (foodservice)
• حمل‌ونقل و لجستیک (transport & logistics)

اما از ابتدای سال 2016 میلادی این سازمان، حوزه صنایع فنی/تخصصی (Technical Industries) را نیز به صنایع مورد نظر خود اضافه نموده و در صدد استفاده از استانداردهای خود و ارائه راه‌حل‌های نوین برای حل مشکلات این حوزه برآمده است. در این مقاله به معرفی این حوزه و چگونگی تاثیرگذاری استانداردهای GS1 در بهبود فرایندهای آن‌ها می­پردازیم.

معرفی صنایع تخصصی

بخش­های دفاعی، مهندسی، انرژی، حمل‌و‌نقل عمومی و معدن همگی صنایع فنی/تخصصی هستند که در حال حاضر با چالش‌های مشابه زیادی مانند هزینه­های بالا، جعل و تقلب و رقابت برای ورود به دنیای دیجیتال و … مواجه هستند. این صنایع به دنبال شفاف نمودن فرایندها و به اشتراک­گذاری داده بوده تا زنجیره­های تامین خود را از از زمان ورود قطعات و مواد اولیه به محیط تولید؛ پردازش، مونتاژ و بسته­بندی و سپس خروج محصول نهایی و رسیدن آن به دست مشتری بهینه نمایند.

استانداردهای GS1 برای شناسایی، ضبط خودکار و به اشتراک­گذاری داده­ها در خصوص محصولات، مکآن‌های تجاری و مانند آن، این امکان را به این صنایع می­دهد تا به زنجیره تامین شفاف و جهش در بهره­وری عملیاتی، مدیریت قطعات و محصولات تمام شده قبل تولید، در حین تولید و پس از تولید دست یابند. این بخش همچنین بر روی فعالیت­های صنعتی محوری و فرآیندهای کسب‌و‌کار از جمله موارد زیر تمرکز می­کند:

• کارخانه دیجیتال، فن­آوری­های نوآورانه، مدیریت قطعات یدکی و اتوماسیون
• نشان­گذاری مستقیم قطعات
• نگهداری و عملیات تعمیر (MRO[1]) و سریال­گذاری
• شناسایی یکتا و اینترنت اشیا [2](IoT)

استانداردهای GS1 از طریق ایجاد قابلیت تعامل (Interoperability) در این بخش­ها، منجر به بهره­وری بیشتر و کاهش هزینه می‌شوند.

زنجیره تامین صنایع تخصصی

به طور کلی زنجیره تامین صنایع تخصصی به صورت زیر است (شکل1).

شکل1- زنجیره تامین صنایع تخصصی

4 – دستیابی به قابلیت تعامل (interoperability) در اقتصاد دیجیتال (صنایع تخصصی)

بدون ایجاد قابلیت تعامل، حداقل 40 درصد از پتانسیل مزایای اینترنت اشیا نمی­تواند تحقق یابد. پذیرش استانداردهای باز یک راه­حل برای دستیابی به قابلیت تعامل است.

 4-1- شفافیت در زنجیره تامین

همانطور که گفته شد، بخش­های دفاعی، مهندسی، انرژی، حمل‌ونقل عمومی و معدن همگی صنایع فنی/تخصصی هستند که در حال حاضر با چالش‌های مشابه زیادی مانند فشار هزینه، جعل و تقلب و رقابت برای ورود به دنیای دیجیتال و … مواجه هستند. این صنایع به دنبال شفاف نمودن فرایندها و به اشتراک­گذاری داده بوده تا زنجیره‌های تامین خود را از زمان ورود قطعات و مواد اولیه به محیط تولید؛ پردازش، مونتاژ و بسته‌بندی و سپس خروج محصول نهایی و رسیدن آن به دست مشتری بهینه نمایند. آن‌ها باید با قطعات تقلبی که می­تواند کارخانه­های آن‌ها را با تهدید مواجه کند و همچنین بازارهای حراجی مقابله کنند. به عنوان کارخانه­های دیجیتال خود را کامل کنند، صنایع فنی باید پیچیدگی فرایندهای لجستیک درونی را کاهش داده و آن‌ها را به شیوه استاندارد شده به منظور دستیابی به قابلیت همکاری و کارایی بالاتر و هزینه‌های پایین­تر هدایت نمایند.

این مساله که دستیابی به قابلیت همکاری برای انجام عملیات سودآور الزامی است، به طور فزاینده­ای در حال شفاف شدن است. در گزارش اینترنت اشیاء، مک کینزی نتیجه­گیری کرد “توانایی دستگاه‌های اینترنت اشیاء و سیستم­ها برای با هم کار کردن به منظور تحقق ارزش کامل اپلیکیشن­های اینترنت اشیاء حیاتی است؛ بدون قابلیت همکاری، حداقل 40 درصد از پتانسیل مزایای اینترنت اشیا نمی­تواند تحقق یابد. پذیرش استانداردهای باز یک راه برای دستیابی به قابلیت تعامل است.

4-2- شروع با شناسایی اقلام

شرایط لازم برای دستیابی به قابلیت تعامل و همکاری در تمام فرآیندها، استانداردهای GS1 است که می­تواند به صورت منحصر به فرد قطعات مجزا، محصولات و محموله­ها را برای نزدیکی زمان واقعی نظارت در طول زنجیره تامین و در فروش و خدمات پس از فروش شناسایی کند.

از طریق رمزینه کردن شماره­های جهانی قلم تجاری سریالی (SGTIN) به یک بارکدGS1 و نصب آن بر روی قطعه، همه شرکای تجاری می­توانند معتبر بودن قطعه را تصدیق کنند.

در بخش خودرو، شرکت ATE Continental حافظ منافع مصرف­کنندگانش است، شرکای تجاری و برندها با استفاده از یک SGTIN و تبدیل آن به یک GS1 DataMatrix و نصب آن بر روی هر یک از قطعات با قطعات یدکی تقلبی مقابله می­کنند. فروشگاه­های تعمیر خودرو و خرده­فروشان می­توانند با استفاده از برنامه­های گوشی­های هوشمند ATE یا دسترسی به اینترنت، بارکدهای قطعات را اسکن تا از صحت آن‌ها اطمینان یابند.

با شناسایی منحصر به فرد قطعات، فرایند سفارش تا پرداخت به طور قابل توجهی ساده شده است. خطاها کاهش می­یابد و یا حتی می­توان گفت حذف می­شود، سطح شناسایی هر گونه حدس و گمان برای تولیدکننده در مورد محصولات در حال سفارش را حذف می­کند.

تصور کنید به عنوان تامین­کننده قصد دارید سفارش برای یک مرسوله را آماده ­کنید، کد سریال محموله ارسالی (SSCC)، واحد لجستیکی را همراه با قطعات یکتای داخل آن را شناسایی می­کند. SSCC این امکان را برای تامین­کننده و تولیدکننده فراهم می­کند که در هر مرحله ردیابی مرسوله را انجام دهند.

هنگامی که مرسوله می­رسد، تولیدکننده، SSCC را به منظور تایید اعلام وصول واحد لجستیکی و معتبر بودن قطعات داخل آن اسکن می­کند. SGTINs همچنین می­توانند در یک اعلامیه ارسال نیز درج شوند تا امکان صرفه­جویی در وقت برای تولیدکننده هنگام دریافت، انبارداری و در نهایت، تحویل محصولات تمام شده به مشتریان را فراهم نماید.

“مشتریان ما می­توانند مطمئن باشند، که آن‌ها در حال استفاده از یک قطعهATE اصلی قطعات یدکی هستند. این مساله از طریق شناسایی بدون ابهام در سطح جهان با استفاده از استانداردهای GS1 به عنوان سپر محافظ ما در برابر جعل و تقلب تحقق می­یابد.

– Jens Haala, Head of Product Management Braking Systems, Continental Aftermarket

سفارشات صحیح همچنین به بهبود دقت در صورتحساب‌ها و فرآیندهای پرداخت کمک می­کند. لنزه یک شرکت مهندسی است که از SSCC در قالب بارکد GS1-128 به عنوان برچسب لجستیکی استفاده کرده، تا به هدف شفافیت روند حرکت محموله­های خروجی دست یابد. لنزه هم اکنون مرسوله­های سیستم­های جدید را ردیابی کرده و مشتریان در سراسر جهان به صورت به روز وضعیت ورودها را کنترل می‌کنند. این شرکت به طور قابل توجهی اشتباهات را کاهش داده، فرایند حمل‌ونقل خروجی خود را بهبود داده و سطوح خدمات به مشتریان را افزایش داده است.

4-3- ایجاد ارتباط هوشمند

شرکت‌ها با نیازمندی‌ها، بازار و فرآیندهای متفاوت می‌توانند از استانداردهای GS1 برای همکاری بهتر و به اشتراک‌گذاری اطلاعات برای بهبود فرایندها استفاده کنند. زمانی که قطعات و مواد اولیه به کالاهای تمام شده تبدیل شده است، استانداردهای GS1 می­توانند از ارتباطات ماشین به ماشین برای اتوماسیون متقابل شرکت و فرآیندهای لجستیک درونی پشتیبانی کنند تا به هدف بازده فوق­العاده و صرفه­جویی در هزینه دست یافت.

استانداردهای GS1 (GTIN  Lot، GTIN و SGTIN) که به ترتیب و به صورت منحصر به فرد بچ/بهر مواد اولیه، محصولات و قطعات تنها را شناسایی می­کنند، در نظر بگیرید. این کدها در نقاط مبدا توسط تامین­کننده اختصاص یافته و مدیریت می­شوند. این استانداردها استفاده صحیح و کارآمد از محصولات اولیه که در زنجیره تامین حمل و تبدیل می­شوند، را میسر می­سازند. این موضوع بسیار مهم است که کارخانه از فرایندهای دستی به فرآیندهای دیجیتال محور با اینترنت اشیاء حرکت کند.

زیمنس و بوش در حال ایجاد کارخانه هوشمند دیجیتال هستند که در آن محصولات تکی، قطعات، مواد اولیه و ماشین آلات همگی به اینترنت اشیاء متصل شده و به صورت مشارکتی جهت تولید، همکاری کنند. به عنوان مثال، در کارخانه زیمنس محصولات نهایی، در آن‌هایی که مخصوص سفارشی هستند، ساخته می­شوند تا راه خود را به طور مستقل از طریق فرایند تولید با کمک تکنولوژی RFID پیدا کنند. به همین ترتیب، بوش در حال اجرای مفهوم صنعت 4.0، با استفاده از RFID در شبکه خود برای ایجاد شفافیت در کل جریان ارزش خود است. برای اطمینان از قابلیت همکاری بین موجودیت­های مختلف، بوش در حال حاضر پذیرش استانداردهای GS1 در فرایندهای داخلی خود را آغاز کرده است.

 استانداردهای GS1 می­توانند شناسایی مورد نیاز از “اشیاء” برای کارخانه­های دیجیتال، که دستاوردهای اقتصادی قابل توجهی را نوید می­دهد، را فراهم کند. در حقیقت، گزارش مک­کینزی پیش­بینی می­کند که کارخانه­ها بیش از 1.1 تریلیون تا 3.3 تریلیون یورو (1.2 تریلیون تا 3.7تریلیون دلار) تا سال 2025 از نظر اقتصادی بهره­ خواهد شد.

از آنجا که تامین­کنندگان و تولیدکنندگان در حال حاضر می­توانند به راحتی محصولات و قطعات به ویژه برای MRO و پس از فروش را شناسایی کنند، مدیریت موجودی همچنین به میزان قابل توجهی افزایش می­یابد.

چنانچه از استانداردهای GS1 برای فعالیت­های تعمیر و نگهداری و سایر فعالیت­های پس از فروش نیز استفاده شود، SGTIN GS1 روی هر قطعه یدکی می­تواند اطلاعات ارزشمند و دقیقی برای بهبود برنامه­ریزی تعمیر و نگهداری، پیشگیری از خرابی و کمک به صرفه­جویی در وقت و هزینه، در اختیار قرار دهد. سایر استانداردهای GS1 مانند شناسه جهانی دارایی­های ثابت (GIAI) که به صورت منحصر به فرد برای شناسایی دارایی­ها استفاده می­شود و شناسه جهانی نوع سند (GDTI) که برای شناسایی اسناد استفاده می­شود، به تسهیل تمام فروش­های قطعات یدکی و فرآیندهای خدماتی کمک می­کند.

“با انتخاب استانداردهای جهانی GS1، ما توانستیم فرایندهای ارسال محصولات خود به سراسر جهان را ساده­ و بهینه نماییم. مشکلات سیستم‌های ارسال کنونی با وجود شناسه­های متعدد و متنوع که باعث نبود زبان مشترک بین ما و شرکای تجاری می­شد، با وجود راهکارهای GS1 از بین رفته و بازده عملکرد ما بسیار بهتر شده است. “

– Michael Wilms, Head of Processes, Logistics and Organisation, Lenze

سیستم­های موشکی MBDA ، تعمیر و نگهداری از سیستم‌های بسیار پیچیده بدون یک متخصص در محل را امکان­پذیر کرده است. از طریق نشانه­گذاری مستقیم هر قطعه مونتاژی با یک SGTIN که در قالب دیتاماتریس رمزنگاری شده است، کارشناسان در آلمان هم اکنون می‌توانند با دقت قطعات مونتاژ شده را در مکان‌های دور از دسترس در طول جریان Telemaintenance شناسایی کنند. از نظارت بر جریان کالاها در کف کارخانه تا ردیابی مسیر پیشرفت دارایی­ها مانند اتومبیل‌های راه آهن، استانداردهای GS1 اطلاعات مورد نیاز برای ارتباطات هوشمند و تصمیم‌گیری را فراهم می­کند.

“با ایجاد یک راه حل بسیار کارآمد نگهداری و تعمیرات از راه دور (Telemaintenance )، ما قادر خواهیم بود به طور موفقیت­آمیز و مقرون به صرفه بسته خدمات جامع را انجام دهیم. انتخاب GS1 DataMatrix یک گام قاطع در مسیر ما برای موفقیت بود. “

Reinhold Ziegler, Head of Telemaintenance, MBDA Germany

 

Trafikverket یک آژانس دولتی سوئدی است که مسوول امور حمل‌ونقل است. خودروهای ریلی خود را با استفاده از راهکارهای GS1 به طور موثری ردیابی کرده و اطلاعات این سیستم را برای مدیریت ترافیک و انجام ایمن و موثر فعالیت­های اجرایی این صنعت بکار می­گیرد. این سازمان از شناسه­های GIAI  که در تگ­های EPC/RFID ذخیره شده‌اند برای شناسایی یکتای تک تک خودروها و از شماره جهانی مکان برای شناسایی موقعیت مکانی خودروها استفاده می­کند.

استاندارهای GS1 در حوزه مدیرت داده­ها و اطلاعات، سیستم اطلاعاتی کد الکترونیکی محصول (EPICS) نام دارد که به Trafikverket کمک می­کند تا اطلاعات آنی موقعیت فیزیکی و مسیرهای حرکت تک تک خودروهای ریلی و ترن­هایی را را که در سراسر کشور یا حتی در بین مرزهای سایر کشورها در حال تردد هستند، با سایر بازیگران حوزه حمل‌ونقل، شرکت­های زیرساخت و حتی مالکین محموله­ها تبادل کند. به همین منظور شرکت Trafikverket برنامه­ای برای سرمایه­گذاری روی بکارگیری شناسه­های سریالی GS1 به منظور مدیریت موثر تعمیر و نگهداری خطوط ریلی و سایر ابزارها و تجهیزات زیرساختی این صنعت در دستور کار دارد.

بکارگیری استانداردهای GS1 در قالب راهکارهای مختلف و متنوع، به صنایع فنی و تخصصی کمک می­کند که همزمان با ایجاد بنیان‌های فرایندهای دیجیتالی در آینده نه چندان دور، بتوانند به اولویت­های کاری و مالی خود دست پیدا کرده و مشکلات فرایندهای ناکارامد فعلی خود را مرتفع نمایند.

“ما به عنوان یک شررکت پیشرو در صنعت، با کمک استانداردهای GS1 توانسته­ایم راهکارهای هوشمندتر برای دستیابی به اهدافی بزرگتر و بازدهی بیشتر از قبل، خصوصا در حوزه امنیت و مدیریت نگهداری و تعمیرات ایجاد نماییم. این کار فقط از طریق بکارگیری استانداردهای یکسان و زبانی مشترک در تبادل اطلاعات بین شرکای تجاری و فعالان این صنعت امکان­پذیر شده است.”

– Karl Åkerlund, Rail Infrastructure Manager, TrafikverketMBDA

 

• مروری بر تجارب کشورمان در پیاده­سازی سیستم­های کدگذاری در صنایع تخصصی

هم اکنون اکثر بخش­های تخصصی/فنی در داخل کشور از یک سيستم هماهنگ براي كدگذاري اقلام تداركاتي استفاده نمي­كنند و هر يك سيستم جداگانه‌اي دارند. حتي واحدهاي تابعه يك سازمان هم فاقد سيستم كدگذاري IoS[3] يكپارچه هستند. اين موضوع سبب شده است كه كالاهاي بسيار زيادي در انبارهاي سازمان‌هاي مختلف بصورت راكد و غيرقابل استفاده باقي بماند و امكان شناسايي و استفاده از آن‌ها در جاهايي كه نياز دارند، فراهم نگردد. به همین دلیل در سال‌های اخیر استفاده از سيستم­هاي شماره­گذاري قطعات و اجزاي يك ماشين توليدي (Part Numbering) در صنایع تخصصی کشور نیز مورد توجه قرار گرفته است که از جمله آن‌ها می­توان به سه نمونه زیر اشاره کرد:

• استفاده از سیستم کدگذاری ناتو (NCS) در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران (به دليل عضويت ايران در قبل از انقلاب)
• سماپل ( سیستم مدیریت اطلاعات پایه لجستیک) در سپاه و بخش‌هايی از وزارت دفاع و راه آهن جمهوری اسلامی
• استفاده از سیستم MESC و پس از آن ایران­کد در صنعت نفت كشور

در خصوص سازمان‌هايي كه از سيستم­هاي سماپل، ناتو و MESC استفاده مي­كنند نيز وضعيت به گونه­اي است كه نگهداري و توسعه سيستم و انطباق آن با كالاها و اقلام جديد داراي اشكالات متعدد بوده و يا توسط نهادهاي خارجي متولي، سيستم انجام مي­شود يا سازمان داخلي مناسبي براي پشتيباني و به روز نمودن آن‌ها وجود ندارد. در ادامه به صورت اجمالی موارد فوق را تشریح می­کنیم.

5-1- سماپل در سپاه پاسداران

این سیستم در سال 74 براي کدگذاري كالاهاي تدارك شده و موجودي‌هاي انبار در نيروهاي مسلح (سپاه پاسداران انقلاب اسلامي) طراحي و ايجاد گرديد. سماپل سيستمي است كه اطلاعات پايه محيطي سيستم لجستيك در حوزه كالا را از طریق طبقه­بندی آن‌ها در كلاس‌هاي مختلف و سپس کدگذاری آن‌ها، تحت كنترل و مديريت در می­آورد. اين سيستم  با به كار‌گيري ابزار‌هاي خبره در طبقه‌بندي و كد‌گذاري كالا، زبان و مفاهيم مشتركي را در سازمان بكارگيرنده ايجاد نموده، كليه اطلاعات پايه (مبنا) اقلام كالا از قبيل نام، واحد اندازه­گيري، واحد شمارش، نام تجارتي، شرح لاتين، مشخصات فني، مراجع عرضه‌كننده (در برخي از كالاها)، استانداردهاي ملي و غيره را در خود ذخيره و ثبت مي­نمايد. به عبارت ديگر سماپل با تسهيل ارتباطات از طريق ايجاد زبان مشترك و بستر اطلاعاتي، زمينه لازم را براي انسجام و هماهنگي عناصر لجستيك سپاه پاسداران فراهم مي­سازد. اين سيستم توسط يك سازمان بسيار بزرگ كه اقلام متعددي را خريداري مي­كند بكار گرفته مي­شود.

5-2- سیستم كدگذاري ناتو (NCS)

 این سیستم در سال 1949 و به دنبال تصويب قانوني عمومي در كنگره آمريكا (شماره 152) ايجاد شد در سال 1952 نيز قانون شماره 436 كنگره به همين موضوع اشاره نموده بود. هدف اين سيستم ايجاد هماهنگي و كارايي و اقتصادي نمودن عمليات لجستيكي در نيروهاي مسلح و بخش عمومي يا عمران شهري در آمريكا و ديگر اعضاي ناتو بود. برای ایجاد این سیستم يك طرح طبقه­بندي موسوم به ^[4]FSC به عنوان مبناي استاندارد پذيرفته شد. به اقلام موجودي نام‌هاي استاندارد تخصيص يافت و براي آن‌ها راهنماهاي شناسايي تدوين گرديد. با استفاده از سيستم ناتو به هر قلم كالاي خريداري يا تدارك شده (IoS^[5]) يك شماره 13 رقمي با ساختار ذيل داده شد.

هدف اصلي ناتو كاهش تنوع موجودي‌ها از طريق تخصيص يك شماره NSN به هر قلم كالاي تداركاتي(IoS) بود. در نتيجه اجراي اين سيستم، به عنوان مثال شش ميليون اقلام موجودي ارتش و نيروهاي نظامي آمريكا به دو ميليون كاهش يافت كه باعث صرفه­جويي‌هاي عظيمي در هزينه­ها از جمله هزينه كنترل موجودي و سفارش و … شد.

 اين سيستم در دهه 70 ميلادي به تمامي كشورهاي عضو پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) گسترش يافت و هر كشور مسؤوليت كدگذاري اقلام توليدي خود را به عهده گرفت. كشورها مسؤول بودند كه با تأمين اطلاعات لازم براي كدگذاري و تعريف منحصربفردي از اقلام خود در سطح ملي، شماره­هايي را به اقلام تداركاتي تخصيص دهند. اين كارها با استفاده از راهنماهاي شناسايي اقلام ( FIIG ) و تخصيص شماره موجودي منحصر به فرد ناتو براي هر قلم كالا انجام مي­گرفت. بدين ترتيب تمام كشورها در كار طراحي سيستم و تامين اطلاعات موردنياز درگير شدند و ظرفيت سيستم شامل ده ميليون قلم كالاي تدارك شده براي هر كد كشور خواهد بود. آمريكا دو كد كشور را گرفته و بدين ترتيب بيست ميليون قلم كالاي تدارك شده كه در آمريكا طراحي و توليد گردند مي­توانند شماره كالا يا NSN بگيرند. ساختار كلي كد ناتو(NSN) به صورت زير است. چهار رقم اول بر اساس ساختار طبقه­بندي FSC و نه رقم دوم كه شامل كد دو رقمي كشور و هفت رقمي قلم كالاست و شماره شناسايي اقلام ناتو (NIIN) نام دارد مبناي شناسايي يكتا و منحصر به فرد كالاست.

در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از این سیستم کدگذاری برای کدگذاری کالاها تخصصی استفاده می­شود.

5-3- استفاده از سيستم طبقه بندي كالاهاي صنايع نفت يا MESC و ایران کد در وزارت نفت

سيستم MESC ابتدا توسط شركت نفتي شل Shell ايجاد شد. بعدها اكثر شركت‌هاي نفتي دنيا آن‌را بكار گرفتند و امروزه به عنوان يك سيستم كدگذاري اقلام توسط سازمان‌هاي خريدار بزرگ كه در صنعت نفت فعاليت دارند بكار برده مي­شود. ساختار اين كد 10 رقمي مطابق طرح ذيل است. تفاوت اين سيستم با سيستم ناتو اين است كه در سيستم ناتو كد بخش طبقه­بندي از سريال جداست اما در اينجا كل 9 رقم اول كه بخشي از آن معرف ساختار طبقه‌بندي است در كد شناسايي بكار رفته است.

به علت مسائل و مشکلاتی مانند وجود اقلام تكراري با شناسه­هاي متفاوت در كل وزارت نفت، وجود اقلام فاقد شناسه در عملیات سازمان، عدم وجود رابطه منطقی بین فیزیك كالا، اطلاعات كالا و كد كالا،  وجود حدود 80 % اقلام در سرفصل قطعات یدكی تك منبعه، عدم استفاده از قابلیت­هاي فناوري اطلاعات، كارا و جامع نبودن فایل منابع تامین اقلام صنعت نفت و … از سال 1389 مجموعه وزارت نفت تصمیم به استفاده از سیستم ایران­کد نمود.

عمد­ه­ترین اهداف استفاده از سیستم ایران­کد در وزارت نفت به شرح زیر بوده است:

• تعریف یك شناسه منحصر به فرد براي هر قلم كالا در وزارت نفت
• ایجاد كاتالوگ فنی اقلام براي كلیه اقلام حاضر در عملیات سازمان
• تولید پیوسته و سیستمی بانك­هاي اطلاعاتی مورد نیاز صنعت نفت
• ایجاد جریان اطلاعاتی از سمت سازندگان و تولیدكنندگان به سمت عملیات وزارت نفت
• شناسایی لحظه­اي تامین­كنندگان جدید اقلام مورد نیاز وزارت نفت
• جلوگیري از خرید خارجی اقلام داراي پتانسیل ساخت داخل و حمایت واقعی از ساخت داخل
• ایجاد زبان مشترك و استاندارد كالا در وزارت نفت و تزریق آن در تمامی شركت‌هاي تابعه و غیرتابعه آن
• عدم نیاز به تغییر معماري ارتباطی موجود میان مراكز پنجگانه طبقه­بندي وزارت نفت با شركت‌هاي زیرمجموعه آن با تغییر ماموریت آن‌ها
• انتشار اطلاعات تولیدي سامانه در بین عملیات سازمان بطور لحظه اي و برخط
• امكان تعامل مستقیم و سیستمی برخط با تامین‌كنندگان و سازندگان داخلی و خارجی
• اطلاع لحظه­اي از محصولات جدید و تغییرات محصولات سازندگان
• ایجاد هم­افزایی و انگیزه لازم در سازندگان و تامین­كنندگان داخلی به دلیل ارتباط سیستمی و مكانیزه با بدنه نياز و تقاضاي وزارت نفت

نتیجه­ گیری:

استفاده از سیستم­های کدینگ یکپارچه در صنایع تخصصی به منظور افزایش سرعت و دقت عملیات، کاهش خطا و اشتباه، شناسایی استاندارد همه اقلام تخصصی سازمان و جلوگیری از اتلاف منابع سازمانی یکی از ضروریات صنایع تخصصی مانند صنعت دفاعی، صنعت خودرو، صنعت پتروشیمی و … است. موسسه جهانی GS1 در تازه­ترین نوآوری خود از ابتدای سال 2016 استفاده از استانداردها و راه­حل­های خود در صنایع تخصصی را پیشنهاد نموده و چگونگی تاثیرگذاری آن‌ها را تشریح نموده است.

استفاده از سیستم­های کدگذاری در صنایع تخصصی داخل کشور نیز سابقه تقریبا طولانی دارد. که به عنوان مثال می­توان به استفاده از سیستم کدینگ ناتو در نیروی هوایی ارتش، سیستم سماپل در سپاه پاسداران و استفاده از ایران کد در وزارت نفت اشاره کرد.

با توجه به مطالب فوق، می­توان چشم­انداز استفاده از استانداردهای GS1 در صنایع فنی و تخصصی داخلی را ترسیم نمود. مزیت استفاده از سیستم GS1 در صنایع تخصصی جهانی بودن و سهولت استفاده آن است.